دریانیوز // هم‌زمانی نوروز و رمضان، فرصتی برای تقویت پیوندهای خانوادگی و اجتماعی و همچنین گسترش معنویت در جامعه است. در این رابطه با حجت‌الاسلام والمسلمین اسحق فاضلی‌پور، کارشناس دینی و مذهبی استان هرمزگان، به گفت‌وگو نشسته‌ایم تا از منظر دینی به این تقارن نگاهی داشته باشیم.
دریا: هم‌زمانی نوروز و رمضان چه پیام‌هایی را برای جامعه به همراه دارد؟
نوروز و رمضان، هر دو حامل پیام تحول و نو شدن هستند. نوروز از نظر طبیعی، سرآغاز شکوفایی و تجدید حیات طبیعت است و رمضان نیز فرصتی برای پالایش روح و بازگشت به فطرت الهی. این هم‌زمانی، مردم را به تفکر در باب نو شدن جسم و جان دعوت می‌کند.در نوروز، خانه‌ها را از گردوغبار پاک می‌کنیم و در رمضان، دل‌ها را از آلودگی‌ها می‌زداییم. این پیوند، نشان می‌دهد که اسلام نه‌تنها با آیین‌های ملی منافاتی ندارد، بلکه آنها را در جهت رشد معنوی هدایت می‌کند.
دریا: برخی تصور می‌کنند که آیین‌های نوروزی مانند دیدوبازدید، سفرهای تفریحی و پذیرایی‌های مرسوم، ممکن است با فضای معنوی رمضان در تضاد باشد. نظر شما چیست؟
این یک برداشت سطحی است. اتفاقاً نوروز و رمضان می‌توانند مکمل یکدیگر باشند. دیدوبازدیدهای نوروزی که از سنت‌های نیکو و مورد تأکید اسلام است، می‌تواند پس از افطار انجام شود تا علاوه بر رعایت حرمت روزه، فضای صله‌رحم نیز تقویت گردد. همچنین پذیرایی‌های نوروزی می‌تواند به سبک اسلامی و متناسب با افطار تغییر یابد، مثلاً پذیرایی با خرما، شربت و غذاهای مقوی به‌جای شیرینی‌ها و آجیل‌های مرسوم. در مورد سفر هم باید به نیت و شرایط آن توجه کرد؛ اگر سفر موجب ترک واجبات شود، توصیه نمی‌شود، اما اگر به‌گونه‌ای باشد که مانع عبادت و روزه‌داری نشود، مشکلی ندارد.
دریا: برخی بر این باورند که آیین‌های ملی و مذهبی ممکن است در تعارض با یکدیگر باشند. دیدگاه شما در این خصوص چیست؟
فرهنگ ایرانی از دیرباز با ارزش‌های اسلامی آمیخته شده است. نوروز، اگرچه یک جشن ملی است، اما بسیاری از آموزه‌های دینی را در خود جای داده است، مانند دعا در لحظه تحویل سال، کمک به مستمندان و صله‌رحم. این نشان می‌دهد که آیین‌های ملی و مذهبی نه‌تنها در تضاد نیستند، بلکه می‌توانند در کنار یکدیگر به تکامل فرهنگی جامعه کمک کنند. در واقع، آنچه اهمیت دارد، محتوا و نوع برگزاری این مناسبت‌هاست که باید در راستای ارزش‌های دینی و اخلاقی باشد.
دریا: تحویل سال در ماه رمضان چه ویژگی خاصی دارد و چگونه می‌توان از این فرصت به‌درستی استفاده کرد؟
لحظه تحویل سال، زمان دعا و استجابت خواسته‌هاست و تقارن آن با رمضان، که خود ماه اجابت دعاست، یک فرصت استثنایی را فراهم می‌کند. در این شب‌ها، بهترین دعا آن است که خداوند سالی پر از برکت، معنویت و خیر برای همه مردم رقم بزند. همچنین آغاز سال جدید با نیت خودسازی و تقویت معنویت، می‌تواند مسیر زندگی فرد را در جهت تعالی رقم بزند. توصیه می‌شود که مردم در لحظه تحویل سال، ضمن شکرگزاری برای نعمت‌های گذشته، برنامه‌ای برای ارتقای معنوی خود در سال جدید داشته باشند.
دریا: خانواده‌ها چه نقشی در مدیریت این هم‌زمانی دارند تا هم سنت‌های نوروزی حفظ شود و هم ارزش‌های دینی مورد توجه قرار گیرد؟
خانواده‌ها مهم‌ترین نقش را در انتقال فرهنگ و ارزش‌ها دارند. والدین می‌توانند با مدیریت صحیح، هم شور و نشاط نوروز را در خانه حفظ کنند و هم فرزندان را با ارزش‌های معنوی رمضان آشنا سازند. مثلاً می‌توانند در کنار چیدن سفره هفت‌سین، فضایی معنوی ایجاد کنند و از فرزندان بخواهند که دعای تحویل سال را با نیت خالصانه بخوانند. همچنین تنظیم برنامه دیدوبازدیدها به‌گونه‌ای که در زمان افطار یا پس از آن باشد، می‌تواند به ایجاد تعادل بین سنت‌های ملی و دینی کمک کند.
دریا: در پایان، چه توصیه‌ای برای مردم در این ایام دارید؟
نوروز و رمضان، هر دو فرصتی برای بازگشت به خود و خدا هستند. مردم عزیز ما می‌توانند از این هم‌زمانی برای تحکیم روابط خانوادگی، توجه بیشتر به محرومان، تقویت ایمان و انجام کارهای خیر استفاده کنند. توصیه من این است که نوروز را صرفاً به یک تغییر ظاهری محدود نکنیم، بلکه آن را به یک تحول درونی تبدیل کنیم تا سال جدید را با قلبی صاف و روحی تازه آغاز کنیم. در پایان این گفتگو، حجت‌الاسلام فاضلی‌پور ضمن آرزوی قبولی طاعات و عبادات برای همه مردم، بر لزوم بهره‌گیری از این تقارن به‌عنوان فرصتی برای رشد معنوی و تقویت سبک زندگی اسلامی-ایرانی تأکید کرد.
ثبت دیدگاه