دریانیوز// روز جهانی معلولان، که در تاریخ ۳ دسامبر (۱۳ آذر) هر سال برگزار می‌شود، به عنوان یک روز جهانی برای افزایش آگاهی درباره مسائل مرتبط با معلولیت و ترویج حقوق و رفاه افراد دارای معلولیت شناخته می‌شود. این روز فرصتی است برای یادآوری این که افراد دارای معلولیت نیز باید از حقوق برابر و فرصتهای مشابه با سایرین برخوردار باشند. این روز برای اولین بار در سال ۱۹۹۲ توسط سازمان ملل متحد اعلام شد. هدف اصلی آن ایجاد آگاهی درباره حقوق افراد دارای معلولیت و تشویق کشورها به اتخاذ سیاست‌ها و برنامه‌هایی است که به بهبود زندگی این افراد کمک کند. از آن زمان، روز جهانی معلولان به یک رویداد مهم جهانی تبدیل شده و هر ساله موضوع خاصی برای آن انتخاب می‌شود.
موضوع سال ۲۰۲۳:موضوع روز جهانی معلولان در سال ۲۰۲۳ “شمولیت و دسترسی برای همه” است. این موضوع بر اهمیت ایجاد محیط‌های قابل دسترس و فراگیر برای افراد دارای معلولیت تأکید دارد که شامل دسترسی به خدمات عمومی، آموزش، بهداشت و فرصتهای شغلی است.شمولیت به معنای ایجاد فضایی است که در آن همه افراد، بدون توجه به توانایی‌هایشان، بتوانند به طور برابر شرکت کنند . شامل طراحی فضاهای عمومی، خدمات و برنامه‌ها به گونه‌ای است که برای همه قابل دسترسی باشد. شمولیت نه تنها به نفع افراد دارای معلولیت است، بلکه به جامعه به عنوان یک کل نیز کمک می‌کند تا از توانمندی‌ها و استعدادهای این افراد بهره‌مند شود.
در روز جهانی معلولان، سازمان‌ها، نهادهای دولتی و غیردولتی، و گروه‌های اجتماعی در سراسر جهان برنامه‌های متنوعی برگزار می‌کنند. این فعالیت‌ها شامل:
۱٫ کارگاه‌ها و سمینارها: برگزاری جلسات آموزشی برای افزایش آگاهی درباره حقوق معلولان و چالش‌های آنها.
۲٫ نمایشگاه‌ها: نمایش آثار هنری و پروژه‌های مرتبط با معلولیت که توسط افراد دارای معلولیت ایجاد شده است.
۳٫ کمپین‌های آگاهی‌بخشی: استفاده از رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی برای ترویج پیام‌های مثبت درباره معلولیت و شمولیت.
۴٫ برگزاری رویدادهای ورزشی: فعالیت‌های ورزشی ویژه برای افراد دارای معلولیت که به ترویج روحیه رقابت و همکاری کمک می‌کند.
چالش‌ها:
با وجود پیشرفت‌های قابل توجه در زمینه حقوق معلولان، هنوز هم چالش‌های زیادی وجود دارد. برخی از این چالش‌ها عبارتند از:
– عدم دسترسی به خدمات عمومی، بسیاری از ساختمان‌ها، حمل و نقل عمومی و خدمات بهداشتی برای افراد دارای معلولیت قابل دسترسی نیستند.
– تبعیض در محیط کار،افراد دارای معلولیت ممکن است با تبعیض در استخدام و ارتقاء شغلی مواجه شوند.
– نقص در سیستم آموزشی ،بسیاری از مدارس و دانشگاه‌ها هنوز به طور کامل برای پذیرش و حمایت از دانش‌آموزان و دانشجویان دارای معلولیت آماده نیستند.
لزوم پیگیری فرصتهای نابرابر ایجاد شده برای معلولان
دستیار اجتماعی رئیس جمهور ضمن اشاره به سیاست‌های معطوف به معلولیت در این مورد گفت: آنچه که باید امروز مطالبه کنیم سیاستگذاری در مقابل نابرابری و فرصتهای نابرابر افراد دارای معلولیت است.علی ربیعی در نشستی با انجمن‌های افراد دارای معلولیت اظهار کرد: امروز ایران و کشور ما در شرایط تاریخی است و بدون اینکه همه با هم باشیم امکان عبور نداریم و این فرصت تاریخی بزرگی است. اگر بتوانیم کاری انجام دهیم و مناسباتی طراحی کنیم که به سمت حل مسائل برویم موفق می‌شویم. در این شرایط، با اعتماد به دولت و آقای پزشکیان، جهت‌گیری خود را باید کمی تغییر دهیم.ربیعی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به افراد دارای معلولیت، گفت: برخی معلولیتها به دلیل مسائل ژنتیک و برخی به دلیل سیاستگذاری نامناسب اتفاق می‌افتد. یکی از موضوعاتی که باید دنبال کنیم، بحث سیاست‌های معطوف به معلولیت است؛ اینکه چگونه سیاست‌های معطوف به معلولیت را مطالبه کنیم؟
ربیعی در این راستا معلولیت ناشی از نارسایی‌های اجتماعی و اقتصادی، نابرابری در برخی از مناطق، تغذیه نامناسب مادر در دوران بارداری و شیردهی که نوعی از معلولیت را در پنجاه سال به بالا به دنبال دارد، نظام سلامت ناکارآمد، بخشی از سیاست‌های تصادفات و سیاست‌های جاده ای و خودرو را سیاست‌گذاری‌های معطوف به معلولیت عنوان کرد و گفت: این موارد از موضوعاتی است که در این روز باید در مورد آنها بحث شود و علاوه بر خواسته‌های فردی که درست است، خواستار سیاست‌های کلان در همه عرصه‌ها شویم. وی ادامه داد: آنچه که باید امروز مطالبه کنیم سیاستگذاری در مقابل نابرابری و فرصتهای نابرابر افراد دارای معلولیت است؛ در این طبقه بندی چگونگی توانمندسازی و الگوهای زیادی از توانمندسازی را تجربه کرده‌ایم. باید بررسی شود که کجای کار موفق نبوده‌ایم و باید فرصتهای نابرابر را برای معلولان پیگیری کنیم. وی تاکید کرد: اگر بتوانیم در رویکردها و برنامه‌های پیشگیری در یکسال اول سیاستهایی را تنظیم و در اختیار دولت و مجلس قرار دهیم، کار بزرگی برای افراد دارای معلولیت انجام داده‌ایم.
نامناسب بودن مبلمان شهری بندرعباس برای معلولان
بندرعباس، به عنوان یکی از شهرهای مهم و استراتژیک ایران، با چالش‌های متعددی در زمینه طراحی و اجرای مبلمان شهری مواجه است. یکی از این چالش‌ها، عدم توجه کافی به نیازهای افراد دارای معلولیت در طراحی فضاهای عمومی و مبلمان شهری است. این موضوع نه تنها بر کیفیت زندگی افراد دارای معلولیت تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه به احساس انزوا و عدم شمولیت آنها در جامعه منجر می‌شود. بسیاری از فضاهای عمومی در بندرعباس، از جمله پارک‌ها، پیاده‌روها و ایستگاه‌های حمل و نقل، به گونه‌ای طراحی نشده‌اند که برای افراد دارای معلولیت قابل دسترسی باشند. وجود موانع مانند پله‌ها، سطوح ناهموار و عدم وجود رمپ‌های مناسب، حرکت و دسترسی این افراد را به شدت محدود می‌کند.
مبلمان شهری مانند نیمکت‌ها، سطل‌های زباله و تابلوهای راهنما، غالباً بدون در نظر گرفتن نیازهای ویژه افراد دارای معلولیت طراحی می‌شوند. به عنوان مثال، نیمکت‌ها معمولاً برای نشستن افراد با توانایی‌های جسمی محدود مناسب نیستند و ممکن است به راحتی قابل استفاده نباشند. طراحی مبلمان شهری باید به نیازهای حسی افراد دارای معلولیت نیز توجه کند. برای مثال، تابلوهای راهنما باید به گونه‌ای طراحی شوند که برای افراد نابینا یا کم‌بینا قابل خواندن باشند. این موضوع در بندرعباس به طور جدی نادیده گرفته شده است.
بسیاری از طراحان و مسئولان شهری ممکن است آگاهی کافی از نیازهای افراد دارای معلولیت نداشته باشند. این کمبود آگاهی می‌تواند منجر به طراحی‌های نامناسب و نادیده گرفتن حقوق این افراد شود.در پایان باید گفت: عدم توجه به نیازهای افراد دارای معلولیت در طراحی مبلمان شهری بندرعباس، نه تنها بر کیفیت زندگی این افراد تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه به ایجاد یک جامعه غیرشمول و نابرابر منجر می‌شود. برای بهبود وضعیت، ضروری است که مسئولان شهری و طراحان با همکاری افراد دارای معلولیت و سازمان‌های مربوطه، اقداماتی را برای طراحی فضاهای عمومی و مبلمان شهری به گونه‌ای انجام دهند که برای همه افراد، بدون توجه به توانایی‌هایشان، قابل دسترسی و استفاده باشد.
همچنین شهروندان و فعالان اجتماعی نیز می‌توانند با افزایش آگاهی و فشار به مسئولان برای ایجاد تغییرات مثبت، به بهبود وضعیت مبلمان شهری و شمولیت افراد دارای معلولیت در بندرعباس کمک کنند. با همکاری و همبستگی، می‌توانیم دنیایی بسازیم که در آن همه افراد، بدون توجه به توانایی‌هایشان، بتوانند به راحتی و با عزت زندگی کنند.
ثبت دیدگاه