دریانیوز// صدای اعتراض گروه پرستاری بعد از سالها و ماه‌ها از اعتراضات و استعفاهای دسته‌جمعی پرستاران در برخی بیمارستان‌های کشور به گوش‌های شنوا رسیده است؛ رئیس‌جمهور در ویژه برنامه روز پرستاران می‌گوید:” منطقی نیست برای یک ساعت اضافه کار ۲۵ هزارتومان پرداخت شود و توقع داشته باشیم آنها بمانند و کار کنند”.
سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس در جلسه ۸ مهرماه
سال جاری آمار شوکه کننده‌ای اعلام کرد: “سال گذشته ۱۵۹۰ پرستار استعفا دادند و تعداد استعفاها و کناره‌گیری نیروهای پرستاری دو تا سه برابر مهاجرت‌ها است.” و همه اینها درحالی است که هنوز راه حلی منسجم از سوی برنامه‌ریزان و مجریان امر ارائه نشده است، هرچند به گزارش اقتصادآنلاین،رضا عباسپور روز پنجشنبه همزمان با روز پرستار خبر داد:” با تغییر فرمول محاسبه اضافه کار پرستاران، بزودی جهش خوبی در دریافتی‌ها اتفاق می افتد”. اما باید منتظر ماند و دید.به هر روی، عمده مشکلات جامعه پرستاری کشور در این چند جمله خلاصه می‌شود:”مشکل ما پرداخت نشدن مطالبات و میزان پرداختی‌ها بابت کارانه و تعرفه‌گذاری است؛ ضمن اینکه از اضافه‌کار اجباری، شیفت‌های طولانی و حق‌الزحمه ناچیز اضافه‌کاری به ستوه آمده‌ایم.”
استعفا، ناامیدی از امید است
محمد شریفی‌مقدم، دبیرکل خانه پرستار، درباره موارد متعدد استعفای دسته‌جمعی پرستاران و اعتراض در ماه‌های اخیر به تجارت‌نیوز می‌گوید: “متاسفانه وضعیت فوق بحرانی است. بارها در این‌باره به مسئولان وزارت بهداشت و درمان هشدار داده شده اما هیچ‌وقت این هشدارها را جدی نگرفته‌اند. مساله اینجاست که تجمعات پرستاری نشانه خوبی به حساب می‌آمد چرا که حاکی از امید آنها به اصلاح وضعیت بود اما وقتی پرستاران استعفا می‌دهند یا ترک کار می‌کنند، یعنی دیگر امیدی نیست.” مسلم پالیک، نائب رییس نظام پرستاری هرمزگان نیز در این زمینه با بیان اینکه “تا زمانی که تناسب دریافتی پرستار به عنوان مهمترین و تاثیرگذارترین فرد کادر درمان با خدمتی که ارائه می‌شود وجود نداشته باشد، نارضایتی وجود دارد.
اگر چه که پرستاران در هرمزگان پای کار ایستاده‌اند اما وقتی همه چیز سرجای خودش نباشد و مازاد وظایف‌مان از ما کار بکشند،وقتی پرداختی به پرستاران بیش از ۶ ماه عقب است، خواه‌ناخواه روی کیفیت فعالیت‌ها تاثیر می‌گذارد.”افزایش هزینه‌های درمان، طولانی شدن دوره درمان، افزایش هزینه‌های بیمارستان‌ها و در نهایت افزایش بار مالی بر دوش نظام سلامت کشور در حالی از سوی همه صاحب نظران حوزه بهداشت و درمان به عنوان آسیب‌های کمبود نیرو، اعلام می‌شود که هدف تمام اعتراض‌های صنفی و چانه‌زنی‌ها با مسئولان و تصمیم گیرندگان بالادستی را جلوگیری از به خطر افتادن سلامت عموم مردم می‌دانند تا مردم در صورت بیمار شدن به بهترین و شایسته‌ترین خدمات دسترسی داشته باشند.
کاهش کیفیت و کمیت خدمات درمانی
دبیرکل خانه پرستار در توضیح این موضوع به تجارت‌نیوز می‌گوید:”در بسیاری از بیمارستان‌ها به پرستاران اعلام می‌کنند اگر فرصت رسیدگی به بیمار و ارائه دارو به آنها را هم ندارید باید پرونده بیمار را به گونه‌ای تکمیل کنید که انگار تمامی خدمات را دریافت کرده است. این کار در واقع پیشگیری از مشخص شدن قصور بیمارستان در علت مرگ‌ومیر بیماران است. چون اگر بستگان بیمار شکایت کنند این پرونده بیمارستان بیمار است که به دادگاه ارائه می‌شود و وقتی همه چیز تکمیل باشد مساله قصور از بین می‌رود.” او ادامه می‌دهد:”کمبود پرستار باعث شده پرستاران را مجبور به اضافه‌کار اجباری کنند. کار در شرایط سخت و ساعات طولانی اولین نتیجه‌اش می‌شود بالا رفتن خطا و پایین آمدن کیفیت خدماتی که به بیماران ارائه می‌شود. چطور ممکن است انتظار داشته باشیم یک پرستار در سه شیفت متوالی بتواند بدون خطا عمل کند.
” پالیک در این خصوص معتقد است “با توجه به استقرار سامانه پیشگیری از خطاها در بیمارستان‌ها از سوی واحد ایمنی بیمار معاونت درمان، افزایش آماری معناداری طی یک سال گذشته در حوزه مرگ و میر حوادث ناشی از مراقبت‌های پزشکی در هرمزگان وجود ندارد اما نمی‌توان منکر این شد که در آستانه این مرز قرار گرفته‌ایم.”از نظر نائب رییس نظام پرستاری هرمزگان عمده مشکلی که به دلیل کمبود گروه پرستاری در هرمزگان پررنگ می‌شود، تاثیرگذاری آن روی کمیت خدمات ارائه شده در بیمارستان‌ها می‌باشد. وی در این خصوص تصریح کرد:”به عنوان مثال، وقتی اتاق‌های عمل به تعداد لازم نیرو نداشته باشد، اتاق عمل را غیر فعال می‌کنند، برای اینکه خطاهای پزشکی صورت نگیرد، بنابراین خدمات کمتری ارائه می‌شود و بیمار هرمزگانی جهت درمان و تسریع در روند درمان به سمت شهرستان‌ها می‌رود.”
میانگین های پایین تر از میانگین کشوری
شریفی‌مقدم می‌گوید:”در حال حاضر بیمارستان‌های ما نصف استانداردهایی که سازمان بهداشت جهانی برای مراقبت از بیماران در نظر گرفته، پرستار دارند. در پروتکل این سازمان آمده که برای هر هزار نفر از افراد جامعه سه پرستار باید در نظر گرفته شود که البته این تعداد در کشورهای پیشرفته به ۱۰ پرستار هم می‌رسد.”اما وضعیت در هرمزگان از سوی پالیک اینگونه تشریح می‌شود که “میانگین ایران از جهان پایین‌تر است و میانگین ما در هرمزگان از سرانه کشوری هم پایین‌تر است؛ باید نسبت پرستار حرفه ای، به ازای هر تخت۱٫۸باشد و در حال حاضر د راستان کمتر از ۱ می باشد لذا ضرورت افزایش افراد جذب شده در نظام سلامت وجود دارد.
در کل استان هرمزگان اعم از بیمارستان‌های دولتی، نظامی و خصوصی ۴ هزار و ۸۰۰ نفر شاغل گروه پرستاری که شامل کارشناس پرستاری، اتاق عمل، بیهوشی، بهیار و فوریت‌های پزشکی می‌شود را داریم.” ابوطالبی؛ عضو شورای عالی نظام پرستاری در گفتگو با خبرگزاری تسنیم بازنشستگی و در نظر نگرفتن نیروهای جایگزین برای بازنشستگان را از دلایل کمبود پرستار عنوان و اظهار می‌کند:”سالانه ۶ هزار پرستار در کشور ما بازنشسته می‌شوند و نتیجه آن کمبود شدید نیروی پرستاری در بخش‌های بیمارستانی است.” وی می‌افزاید: “قرار بود در برنامه چهارم و پنجم توسعه سالانه ۱۰ هزار پرستار استخدام شوند که این اتفاق نیفتاد و مقرر شده بود که در پایان برنامه ششم توسعه نسبت پرستار به تخت ۲٫۵ نفر باشد اما این اتفاق نیز نیفتاد. و در حال حاضر به جذب ۱۰۰ هزار پرستار در سراسر کشور نیاز داریم.”
مشکل بزرگی به نام قانون تعرفه گذاری
سه سال پیش بود که بالاخره و پس از ۱۴ سال، پس از تأکید مقام معظم رهبری بر لزوم تأمین معیشت و بهبود وضعیت پرستاران، قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری به اجرا درآمد. قانونی که در ابتدای کار هدف آن افزایش رضایتمندی پرستاران از وضعیت درآمدی‌شان بود اما اکنون، به دلیل اجرای ناقص و نادرست، به موضوع اعتراض پرستاران بدل شده است.نائب رئیس نظام پرستاری هرمزگان می‌گوید:”طبق این قانون قرار بود درآمد هر پرستار، براساس بسته‌های خدمتی تعریف شده متناسب با میزان عملکردش باشد اما اجرای سلیقه‌ای این قانون در دانشگاه‌های علوم پزشکی و همچنین تأخیر بسیار شدید در پرداخت مطالبات پرستاران از محل اجرای این قانون که در برخی استان‌ها به بیش از یک سال نیز رسیده، باعث شد مبلغ چندانی به حقوق پرستاران اضافه نشود و همین موضوع سبب شد که پس از چندماه، اعتراضاتی نیز در درون جامعه پرستاری در چندین شهر کشور را شاهد باشیم.”
مهاجرت به صنایع غرب
کشورهای همسایه به دنبال جذب پرستاران ایرانی هستند چرا که کمبود پرستار در کل دنیا وجود دارد و کشورهای حوزه خلیج فارس و همچنین کشورهای توسعه یافته به دنبال بهبود شاخص‌های خدمات پرستاری هستند.پالیک در خصوص تعداد استعفادهندگان و متقاضیان مهاجرت به سایر کشور‌ها از سوی پرسنل پرستاری در هرمزگان گفت:”در مورد مهاجرت گروه پرستاران هرمزگانی آمارهای مستند و دقیقی نداریم، چرا که ما فقط صادر کننده گواهینامه فعالیت هستیم و اینکه بعد از آن این گواهینامه به کجا ارائه می‌شود نمی‌دانیم. مگر اینکه از وزارت امورخارجه استعلام گرفته شود. اما طی سال گذشته نزدیک به صد نفر از پرسنل گروه پرستاری بخصوص آقایان فعال در این رشته‌ها از بیمارستان‌های سطح شهر بندرعباس به بهیاری‌های صنایع غرب بندرعباس رفته‌اند.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، متوسط درآمد سالانه یک پرستار در ایران در سال ۲۰۱۹ حدود ۳هزار دلار بوده است که در مقایسه با متوسط درآمد سالانه یک پرستار در آمریکا که حدود ۷۳هزار دلار، در انگلستان حدود ۴۰هزار دلار، در کانادا حدود ۵۹هزار دلار، در استرالیا حدود ۶۵هزار دلار و در آلمان که حدود ۴۷هزار دلار بوده است، بسیار کمتر است.این اختلاف درآمد، با توجه به تورم و کاهش ارزش پول ملی، باعث می‌شود که پرستاران ایرانی از سطح زندگی پایین‌تری نسبت به همتایان خود در کشورهای دیگر برخوردار باشند.
ثبت دیدگاه