بررسی بایدها و نبایدهای صف‌های عرضه سوخت از منظر دفاع از حقوق اجتماعی

دریانیوز// اینکه چنین تصمیمی برای محدودیت در عرضه سوخت و ایجاد صف های طولانی در جایگاههای عرضه فرآورده های نفتی به جهت تحقق چه اهدافی بوده است؟ قطعا مسئولان تصمیم گیر باید پاسخگو باشند اما طرح چند موضوع ضرورت دارد
۱- در استان هرمزگان به دلیل گرمای شدید که قطعا خیلی از استان ها با آن مواجه هستند اما استان های جنوبی شدت گرما و رطوبت به مراتب بیشتر است مصرف سوخت به جهت استفاده از کولر ماشین به حد معمول افزوده خواهد شد و همینطور به دلیل ضعف در ناوگان حمل و نقل عمومی، خودرو های شخصی به ناچار بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.
۲- با توجه به آنکه کشورمان تولید کننده بنزین است که خود اقدام به صادرات این فرآورده نیز می نماید ارائه سوخت مورد نیاز و مصرف شهروندان با حفظ کرامت از حقوق حقه آنان محسوب می‌شود نه آنکه در اوج فصل تابستان و شدت گرما ساعت ها و بلکه شبانه تا پاسی از صبح در صف بنزین باشند که قطعا آثار و عواقبی هم ممکن است در پی داشته باشد که ضرورت دارد به این مهم توجه ویژه ای شود.
۳- اگر فرض بر این باشد که هدف از این محدودیت ها بهینه نمودن مصرف سوخت و صرفه جویی در این خصوص باشد باید قبل از آنکه به آثار و خروجی این طرح اندیشیده شود به یکسری زیر ساخت ها توجه گردد :
آیا ما با توجه به اوج ترافیک در برخی نقاط شهر و با توجه به ضرورت ها و نیازمندی های مردم در موارد متعدد ( ازجمله دسترسی به مدارس ، دانشگاه و سایر مراکز فرهنگی و آموزشی، مراکز خرید، مراکز درمانی و محل کار افراد و غیره ) آیا ناوگان حمل و نقل عمومی مجهز به کولر به حد کافی پیش بینی شده است که هم قابل دسترسی در همه نقاط شهر باشد و هم در ظرف زمانی مناسب افراد را به مقصدشان برساند.
الف – به نظرمی رسد در مورد ناوگان حمل و نقل عمومی از قبیل تاکسی و اتوبوس نواقص و ایرادهایی وجود دارد ازجمله در دسترس نبودن در همه نقاط شهر و غیره ..
ب- طرح بی آر تی هم که نا موفق بود و به نتیجه و بهره برداری نرسید صرف نظر از هزینه های زیادی که صورت گرفت که در جای خود بسیار قابل بحث است.
ج- طرح مترو و یا قطار هوایی در کلان شهر بندرعباس فعلا یک رویا خواهد بود و چه زمان بتوان چنین طرحی را مصوب کرد خود در هاله ای از ابهام است.
هرچند که اگر طرح مونوریل در بندرعباس اجرا شود هم در کاهش ترافیک موثر بوده هم در حفظ محیط زیست از حیث کاهش آلودگی هوا و سایر مزیت ها از جمله موجب جذب و توسعه صنعت گردشگری خواهد شد.
۴ – اگر هدف یا یکی از اهداف محدودیت در ارائه سوخت موضوع پیشگیری یا به نوعی مبارزه با پدیده شوم قاچاق سوخت باشد به نظر چند مبحث قابل طرح است :
الف-نخست می بایست بر مبنای کار کارشناسی بررسی کرد که چقدر از سوخت قاچاق یا خارج از سیستم قانونی توزیع مرتبط به سوخت گیری از جایگاه های سوخت است ( و اساسا آیا چنین فرضی با توجه به سیستم های نظارتی در مبادی عرضه امکان دارد یا خیر ؟) و چقدر از سایر مبادی و مربوط به فاکتورهای دیگری است ؟ اما صرف نظر از نتایج این بررسی کارشناسی آنچه مهم تر می باشد اصلاح و تقویت ساختار نظارتی است و دلیل نمی‌شود که هر جا ساختارهای نظارتی کارآمد نیستند فشار به اقشار مردم بعنوان مصرف کننده بیاید، جالب است که همچنان در جاده ها تردد ماشین های حامل سوخت با پلاک های مخدوش به فراوانی مشاهده می شود ( که با رانندگی های غیر متعارف موجب خطر در جاده می‌شوند ) حتی در مسیرهای که ساختارهای امنیتی و نظارتی مستقر هستند بنابراین بیش از آنکه به چنین محدودیت‌های در عرضه سوخت به مردم بعنوان مصرف کننده آن هم در فصل گرما پرداخته شود می بایست ساختارهای نظارتی و رسیدگی اصلاح شود و به نواقص و ضعف های ساختاری توجه گردد.
ب- ریشه یابی گرایش افراد به سمت قاچاق سوخت امری ضروری است که یک برنامه دقیق و مطالعاتی با گارگروه کامل می طلبد تا همه جوانب را بررسی نمایند صرف نظر از آنکه ممکن است فاکتور منفعت طلبی در مبحث شوم قاچاق جای طرح داشته باشد اما عامل اصلی و اساسی بیکاری است وقتی در بنگاهای اقتصادی و صنعتی و فرصت های شغلی استان جایی برای جذب همه نیروهای بومی در تمام سطوح تحصیلی بطور اکمل وجود نداشته باشد و بخش عمده ای از سهمیه های اشتغال استان در اختیار نیروهای انسانی سایر استان‌ها قرار می گیرد محتمل نیروهای بومی استان که بیکار و فاقد سرمایه بوده ممکن است بعنوان ابزار دست برخی افراد سود جو قرار گیرند و در این عرصه وارد شوند.
سئوال مهم این است که چند مرتبه پیش آمده که کارگروهی یا مسئولان اجرایی یا قضایی استان در این خصوص به منازل یا دیدار افرادی رفته که در دام قاچاق افتاده و مبادرت به حمل سوخت بصورت غیر مجاز یا مشارکت در فعل قاچاق به معنای حقیقی خود می نمایند و در رفع معضل بیکاری آنان اقدامات موثری انجام داده باشند ؟ قطعا اگر در این مسیر حرکت سازنده ای شده باشد آثار بنیادی خواهد داشت و چه ساختاری برای اصلاح در این منظر پیش بینی شده است ؟
۵- اگر این طرح در صدد ارزیابی برای آمادگی مردم جهت برنامه‌ای برای افزایش نرخ فراورده های سوخت از جمله بنزین باشد ( مصداق این مطلب ، به مرگ بگیریم که به تب راضی شوند) قطعا این نگاه نه شایسته است و نه به مصلحت جامعه، آنهم در چنین وضعیت تورم و معیشتی مردم از طرف دیگر همین محدودیت موجب آن شده که عرضه ی سوخت توسط دستفروشان در بطری های یک و نیم لیتری به چند برابر نرخ آزاد فروخته می شود و این خود سودای دیگری است و چنین عرضه‌ای خود جای سئوال فراوان دارد.
بهر حال هر چند تدبیر و مدیریت در هر مبحثی امری پسندیده و عقلایی است اما نباید به نحوی باشد که آثار آن از کیفیت و مطلوبیت بهره چندانی نداشته باشد و موجب سختی و مشقت مردم و مصرف کننده های واقعی گردد و می‌بایست به زیر ساخت ها اعم از سخت افزاری و نرم‌افزاری پیش از هر چیز توجه ویژه‌ای گردد امید است که مسئولان به تمام ابعاد طرح عنایت داشته باشند.