دریانیوز// بحران مسکن در بندرعباس به‌عنوان یکی از شهرهای مهاجرپذیر ایران، موضوعی پیچیده و چندبُعدی است که نیازمند تحلیل جامع و ارائه راهکارهای کاربردی است. در یادداشتی جامع به بررسی این معضل و ارائه راه‌حل‌های ممکن می‌پردازیم.مسکن به‌عنوان یکی از نیازهای اساسی انسان، نقشی محوری در تأمین رفاه اجتماعی و اقتصادی دارد.
در ایران، قانون اساسی تأمین مسکن مناسب را از وظایف دولت می‌داند و برنامه‌هایی همچون طرح نهضت ملی مسکن برای این منظور طراحی شده‌اند. اما در شهرهایی همچون بندرعباس، بحران مسکن به یکی از چالش‌های جدی تبدیل شده است. در این يادداشت به بررسی ابعاد مختلف بحران مسکن در بندرعباس، پیامدهای آن و راهکارهای پیشنهادی می‌پردازیم.
دلایل بحران مسکن در بندرعباس
۱. افزایش جمعیت و مهاجرت:
بندرعباس به‌عنوان شهری بندری و مرکز اقتصادی جنوب ایران، همواره پذیرای مهاجران داخلی و خارجی بوده است. این افزایش جمعیت و حضور اتباع خارجی، تقاضای مسکن را به‌شدت افزایش داده و بازار مسکن را تحت فشار قرار داده است.
۲. نبود نظارت کافی:
عدم وجود نظارت کارآمد بر بازار مسکن و فعالیت‌های دلالان و مافیای مسکن، منجر به افزایش بی‌رویه قیمت‌ها و اجاره‌بها شده است. برخی از مشاوران املاک و واسطه‌ها در این شرایط نقشی کلیدی در تشدید بحران ایفا می‌کنند. آنها اقدام به قیمت سازی در فضای حقیقی و مجازی می کنند و در نقش دلالی فقط به سود خودشان می اندیشند. برخی از مشاوران املاک هم مجوز فعالیت ندارند که ضرورت دارد میزان نظارت بر مشاوران املاک افزایش یابد.
۳. کاهش عرضه مسکن:
پس از اجرای طرح مسکن مهر، برنامه‌های دولت برای ساخت انبوه مسکن همچون نهضت ملی مسکن، به دلایلی همچون کمبود منابع مالی و مشکلات مدیریتی به‌خوبی اجرا نشده‌اند. به‌عنوان مثال، سرنوشت ۱۵هزار واحد مسکن در بلوار شهید رجایی همچنان نامشخص باقی مانده است.
۴. وجود خانه‌های خالی:
درحالی‌که میلیون‌ها نفر در بندرعباس و دیگر نقاط کشور با مشکل تأمین مسکن مواجه‌اند، تعداد زیادی واحد مسکونی خالی وجود دارد. عدم اجرای مؤثر قانون مالیات بر خانه‌های خالی، موجب کاهش عرضه این واحدها به بازار شده است.
۵. افزایش هزینه ساخت و ساز:
گرانی مصالح ساختمانی و زمین و دستمزد، هزینه ساخت و ساز را افزایش داده و در نتیجه قیمت نهایی مسکن را برای مصرف‌کنندگان بالاتر برده است.
* پیامدهای اجتماعی و اقتصادی بحران مسکن
۱. تأثیر بر ازدواج و فرزندآوری:
بحران مسکن تأثیرات منفی مستقیمی بر نرخ ازدواج و فرزندآوری داشته است. جوانان به دلیل ناتوانی در تأمین مسکن، از تشکیل خانواده بازمی‌مانند.
۲. افزایش فشار اقتصادی بر خانواده‌ها:
بیشتر درآمد خانواده‌ها در بندرعباس صرف پرداخت اجاره‌بها می‌شود. این موضوع فشار اقتصادی سنگینی بر دوش خانواده‌ها گذاشته و کیفیت زندگی را کاهش داده است.
۳. افزایش نابرابری اجتماعی:
درحالی‌که عده‌ای از سود کلان بازار مسکن بهره‌مند می‌شوند، بسیاری از مردم حتی قادر به اجاره یک واحد کوچک هم نیستند. این نابرابری اجتماعی به افزایش حس ناامیدی و نارضایتی در جامعه منجر شده است.
۴. پیامدهای روانی و اجتماعی:
ناامیدی از خانه‌دار شدن و فشار اقتصادی ناشی از اجاره‌بها، مشکلات روانی و اجتماعی همچون افسردگی، اضطراب و کاهش رضایت از زندگی را تشدید کرده است.
* راهکارهای پیشنهادی برای حل بحران مسکن
۱. تسریع در اجرای طرح نهضت ملی مسکن
دولت می‌تواند با اولویت‌بندی و تخصیص منابع لازم، پروژه‌های نیمه‌تمام مسکن ملی را تکمیل کرده و واحدها را به متقاضیان واجد شرایط واگذار کند.
۲. اجرای مؤثر قانون مالیات بر خانه‌های خالی
اجرای دقیق و جدی قانون مالیات بر خانه‌های خالی، می‌تواند به آزادسازی واحدهای خالی و عرضه آنها به بازار کمک کند.
۳. کنترل و نظارت بر بازار مسکن
ایجاد سامانه‌های نظارتی و شفاف‌سازی در معاملات مسکن، می‌تواند از فعالیت‌های سودجویانه دلالان و مشاوران املاک جلوگیری کند.
۴. تشویق به ساخت مسکن ویلایی
واگذاری زمین به متقاضیان و تشویق به ساخت واحدهای ویلایی می‌تواند هزینه ساخت را کاهش داده و گزینه‌های مسکن مناسب‌تر و باکیفیت‌تری در اختیار مردم قرار دهد.
۵. حمایت از خیرین مسکن‌ساز
تشکیل و تقویت مجمع خیرین مسکن‌ساز در بندرعباس می‌تواند گامی مؤثر در جهت تأمین مسکن برای اقشار کم‌درآمد و محروم باشد.
۶. افزایش سرمایه‌گذاری در بخش مسکن
تشویق بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در ساخت مسکن و ارائه تسهیلات بانکی مناسب، می‌تواند عرضه مسکن را افزایش دهد.
۷. کاهش هزینه‌های ساخت و ساز
دولت با ارائه تسهیلات مالی، کاهش تعرفه‌ها و حمایت از تولید داخلی مصالح ساختمانی، می‌تواند هزینه‌های ساخت و ساز را کاهش دهد.
بحران مسکن در بندرعباس
درواقع بحران مسکن در بندرعباس نه‌تنها یک چالش اقتصادی، بلکه یک مسئله اجتماعی و روانی است که زندگی بسیاری از مردم را تحت تأثیر قرار داده است. حل این بحران نیازمند همکاری همه‌جانبه دولت، بخش خصوصی و خیرین است. تنها با اجرای سیاست‌های مؤثر و نظارت دقیق می‌توان به رفع این چالش دست یافت و امید به خانه‌دار شدن را در دل مردم زنده کرد.
ثبت دیدگاه