دریانیوز// مساجد به عنوان پایگاه‌های اصلی تربیت دینی، اجتماعی و فرهنگی در اسلام، همواره نقش محوری در شکل‌گیری شخصیت افراد و تقویت روحیه جمعی مسلمانان داشته‌اند. با این حال، در سال‌های اخیر شاهد کاهش حضور کودکان، نوجوانان و جوانان در مساجد هستیم. این مسئله نه تنها بر کارکردهای تربیتی و اجتماعی مساجد تأثیر منفی گذاشته، بلکه می‌تواند به افزایش آسیب‌های اجتماعی نیز منجر شود.
نسل امروز با تحولات سریع فرهنگی، اجتماعی و تکنولوژیکی مواجه است. شبکه‌های اجتماعی، بازی‌های رایانه‌ای و سرگرمی‌های دیجیتال بخش عمده‌ای از وقت و توجه جوانان را به خود جلب کرده‌اند. این تغییرات باعث شده تا مساجد نتوانند به اندازه کافی با نیازها و علایق نسل جدید هماهنگ شوند . بسیاری از مساجد فاقد برنامه‌های جذاب و متنوع برای کودکان و نوجوانان هستند.
طولانی شدن نمازهای جماعت، عدم توجه به زیباسازی فضای مسجد و نبود امکانات مناسب مانند کتابخانه، سالن‌های ورزشی یا کلاس‌های آموزشی از جمله عوامل دفع کننده این اقشار است . امام جماعت به عنوان نقش‌آفرین اصلی در مسجد، باید توانایی برقراری ارتباط صمیمی و مؤثر با نوجوانان و جوانان را داشته باشد. متأسفانه در برخی موارد، رفتارهای خشک و عدم توجه به دغدغه‌های جوانان باعث دوری آنان از مساجد شده است.جوانان دوست دارند در فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی نقش‌آفرینی کنند.
اگر مساجد نتوانند فرصت‌هایی برای مشارکت و مسئولیت‌پذیری جوانان فراهم کنند، آنان به مراکز دیگر جذب خواهند شد .ایجاد فضایی جذاب و آرامش‌بخش با معماری اسلامی-ایرانی، استفاده از نورپردازی مناسب، فرش‌های تمیز و عطر خوش می‌تواند مساجد را به مکانی دل‌پذیر برای جوانان تبدیل کند. همچنین، تجهیز مساجد به امکاناتی مانند کتابخانه، سالن‌های ورزشی و کلاس‌های آموزشی می‌تواند جذابیت آن را افزایش دهد .اجرای برنامه‌هایی مانند نمایش فیلم، تئاتر، مسابقات کتابخوانی و اردوهای زیارتی-سیاحتی با رعایت موازین اسلامی می‌تواند جوانان را به مساجد جذب کند. همچنین، استفاده از هنر برای انتقال مفاهیم دینی مانند تولید انیمیشن‌ها و بازی‌های رایانه‌ای با محتوای اسلامی می‌تواند مؤثر باشد.
امام جماعت باید با رفتار محبت‌آمیز و توجه به دغدغه‌های جوانان، اعتماد آنان را جلب کند. ایجاد فضایی برای پرسش و پاسخ و پاسخگویی منطقی به سؤالات جوانان می‌تواند آنان را به مساجد علاقه‌مند کند . سپردن مسئولیت‌هایی مانند مدیریت کتابخانه، برگزاری برنامه‌های فرهنگی یا حتی اذان گفتن و مکبری به نوجوانان و جوانان، باعث می‌شود آنان احساس هویت و تعلق خاطر بیشتری به مسجد داشته باشند .همچنین خانواده‌ها با همراهی کودکان و نوجوانان به مساجد و مشارکت در برنامه‌های آن می‌توانند نقش مهمی در جذب این اقشار ایفا کنند. همکاری مدارس با مساجد برای برگزاری برنامه‌های مشترک می‌تواند مؤثر باشد .
درحقیقت مساجد به عنوان خانه‌های خدا و پایگاه‌های تربیت دینی و اجتماعی، باید بتوانند با اجرای برنامه‌های جذاب و متنوع، کودکان، نوجوانان و جوانان را به خود جذب کنند. این امر نه تنها به تقویت روحیه دینی و اجتماعی این اقشار کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به کاهش آسیب‌های اجتماعی و افزایش همبستگی جامعه نیز منجر شود. با توجه به تغییرات سریع فرهنگی و تکنولوژیکی، ضروری است که مساجد با نوآوری و خلاقیت، خود را با نیازهای نسل جدید هماهنگ کنند.مساجد بایستی جاذبه داشته باشند تا تمامی اقشار از مساجد به عنوان پناهگاه و مامن شان برای نیازهای مختلف شان استفاده کنند.
در استانی مانند هرمزگان که با کمبود شدید اماکن فرهنگی، آموزشی، ورزشی و…. مواجه است ،بایستی مساجدش بگونه ای تجهیز شوند تا بخشی از کمبودهای موجود در مساجد جبران شود و اماکن ورزشی و تفریحی ، آموزشی و….نیز در اطراف مساجد راه اندازی شوند تا کودکان،نوجوانان و جوانان استفاده کنند. جوانان و نوجوانان اگر وارد مسجد نشدند، به بیراهه می روند و در آسیب های اجتماعی غرق می شوند که متاسفانه امروزه شاهد افزایش آسیب های اجتماعی در جامعه هستیم.
اما امروزه حال مساجدمان خوب نیست و بسیاری از مساجد خلوت هستند که بایستی در این حوزه آسیب شناسی شود و بگونه ای برنامه ریزی شود تا جاذبه های مساجد افزایش یابد و مشکلات شان کمتر شود و درب مساجد بایستی فقط در زمان اقامه نماز باز نشود و از صبح تا شب باید در مسجد برنامه های مختلف برای اقشار متفاوت وجود داشته باشد و از این اماکن به نحو بهتری استفاه شود.طرح امام محله هم ضرورت دارد در هرمزگان اجرا شده و امام محله پیگیر رفع مشکلات مردم آن مناطق باشند. مسئولان نیز باید ارتباط شان را با مساجد بیشتر کنند و پیگیر رفع مشکلات ساکنان محلات و مناطق مختلف از طریق مساجد باشند.
دوره های آموزشی مهارت های زندگی ، فرزندپروری ، همسرداری ، مشاوره های خانوادگی و حقوقی و کسب وکار و… را می توان در مساجد برگزار کرد تا خانواده ها از این آموزش ها و مشاوره ها استفاده کنند.در مساجد لوازم ورزشی و بازی هم اگر قرار داده شود، کودکان و نوجوانان اوقات شان را در مسجد می گذرانند و با این مکان انس می گیرند واز بزه و ناهنجاری ها مصون می مانند. بایستی نگاه به مساجد از تک بعدی به چند بعدی تغییر کند.
کارکردهای مساجد بایستی چندگانه باشد و از ظرفیت مساجد به میزان بیشتری استفاده شود. هیئت امنا و خادمین مساجد نیز بایستی جوانان باشند واز تجربه بزرگسالان و پیران استفاده کنند و از طرفی دیگر بطور مرتب دوره های آموزشی مختلف توسط نهادهای متولی برای ایجاد جاذبه در مساجد و جذب حداکثری به سمت وسوی مساجد برایشان برگزار شود تا خادمان و هیئت امنای مساجد دافعه نداشته باشند و بدون اختلاف امورات مسجد را اداره کنند.
ثبت دیدگاه