دریانیوز// شب یلدا، بلندترین شب سال، به عنوان یکی از مهم‌ترین جشن‌های ایرانی شناخته می‌شود که خانواده‌ها و دوستان را دور هم جمع می‌کند. این شب با آداب و رسوم خاص خود، نماد عشق، دوستی و پیوندهای خانوادگی است. سفره یلدا با میوه‌های رنگارنگ، به‌ویژه انار و هندوانه، تزئین می‌شود و هر خانواده با قصه‌ها و شعرهای قدیمی، این شب را به یادماندنی‌تر می‌کند. اما امسال، با توجه به شرایط اقتصادی و افزایش قیمت‌ها، بسیاری از خانواده‌ها با چالش‌هایی در تهیه مایحتاج شب یلدا مواجه هستند.
قیمت میوه‌ها و تنقلات به شدت افزایش یافته و این موضوع باعث شده تا برخی از خانواده‌ها نتوانند به راحتی سفره یلدای خود را تزیین کنند. به عنوان مثال، قیمت انار و هندوانه که از میوه‌های اصلی سفره یلدا هستند، به طور قابل توجهی افزایش یافته و این امر فشار مالی زیادی بر دوش خانواده‌ها گذاشته است.در این شرایط، برخی از خانواده‌ها به دنبال راهکارهایی برای کاهش هزینه‌ها هستند. خرید میوه‌ها به صورت عمده، استفاده از میوه‌های محلی و حتی تهیه دسرهای خانگی به جای خرید از فروشگاه‌ها، از جمله روش‌هایی است که می‌تواند به کاهش هزینه‌ها کمک کند. همچنین، برخی خانواده‌ها تصمیم می‌گیرند که به جای خرید میوه‌های گران‌قیمت، از میوه‌های فصلی و ارزان‌تر استفاده کنند تا بتوانند سفرهای زیبا و متنوع داشته باشند.
علاوه بر این، شب یلدا فرصتی است برای تجدید پیوندها و یادآوری ارزش‌های خانوادگی. بزرگترها داستان‌های قدیمی را برای جوان‌ترها تعریف می‌کنند و همه با هم به تماشای ستاره‌ها و گپ‌زدن می‌پردازند. این شب نه تنها یک جشن سنتی است، بلکه یادآور اهمیت خانواده و دوستی در زندگی ماست. در نهایت، با وجود چالش‌های اقتصادی، امید است که خانواده‌ها بتوانند با هم بودن و شادی را در این شب زیبا تجربه کنند و ارزش‌های خانوادگی را در کنار هم حفظ کنند. یلدا، شبی است که در آن عشق و دوستی در کنار هم جشن گرفته می‌شود و یادآور اهمیت خانواده در زندگی ماست.
مسعود عقیقی مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در مورد شب یلدا چنین می گوید : آیین شب چله به عنوان میراثی نیک به جا مانده از گذشتگان پاک سرشت این سرزمین است که برای نسل امروز و فردای ما به یادگار باقی مانده است و ما باید میراث‌دار خوبی برای اینگونه آیین‌ها باشیم. همواره گفته شده که «یلدا» واژه‌ای سُریانی به معنای زایش است و این واژه می‌تواند به طلوع مهر تابان پس از یک شب طولانی و غلبه نور بر تاریکی که یادآور یلدا یا تولد نیز هست، اشاره داشته باشد.
در باور ایرانیان باستان، شب چلّه نقطه آغاز خلقت بوده، ولی نکته جالب اینجاست که اخترشناسان ایرانی در روزگار کهن با وجود اینکه به ابزارهای دقیق امروزی دسترسی نداشته‌اند، ولی از تفاوت اندک این شب نسبت به شب‌های قبل و بعد آگاهی داشته، به نحوی که در برخی متون از ۸ هزار سال قبل این آیین در کشورمان رواج داشته است و حتی با توجه به نام دیگر خورشید که از آن به نام «خور» نیز یاد می‌شود؛ در آیین کیش مهر «خوره روز» که همان “خورشید روز” است، روز تولد مهر و نخستین روز سال نو به شمار می‌آمده است.
مسیحیان نیز با تفاوت‌هایی زادروز حضرت عیسی مسیح را یکی از روزهای نزدیک به انقلاب زمستانی می‌دانند و بنا به گفته ابوریحان بیرونی، مبدأ سال شماری تقویم کهن سیستانی، آغاز زمستان بوده و در کتاب آثارالباقیه، منظور از یلدا را میلاد، تولد مهر و یا خورشید دانسته است.
نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، آن است که با توجه به لحظه قرار گرفتن خورشید در انقلاب زمستانی که می‌تواند از ۳۰ آذر تا اول دی متفاوت باشد، این موضوع سبب خواهد شد که در اندازه‌گیری طول شب، طول شب‌های اول و دوم دی ماه با هم مساوی و یا در حد ثانیه تفاوت داشته باشد، ولی همان گونه که در ابتدا تاکید شد، اگر بخواهیم میراث‌دار خوبی برای نیاکانمان باشیم، باید به آیین یلدا توجه ویژه داشته و آن را پاس بداریم.
بدیهی است این شب بهانه‌ای برای یادآوری ارزش‌های گذشتگان با کتابخوانی و شاهنامه خوانی، تفأل بر دیوان حضرت حافظ و بیان تجارب بزرگترها، در کنار خوردن تنقلات؛ بهترین فرصت است که عموم مردم بویژه نوجوانان و جوانان از رسانه‌های جمعی و فضای مجازی دوری گزیده و در این شب خاص طولانی بودن و سرمای شب را در بزم گرم خانوادگی و در کنار یکدیگر به پایان رسانند.
مناسبت شب چلّه در سال ۱۳۸۷ خورشیدی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و در سال ۲۰۲۲ میلادی از سوی یونسکو به صورت مشترک با کشور افغانستان به ثبت جهانی رسیده است. طی برخی از سال‌ها که نقطه زمان انقلاب تابستانی به اول دی جا به جا می‌شود، متاسفانه شاهد این نکته هستیم که برخی از افراد برای نشان دادن دقت‌های ظاهری علمی خود، ناآگاهانه به مقابله با اندیشه و میراث ماندگار بزرگان این سرزمین رفته و به نوعی آیین نیک شب چلّه را زیر سؤال می‌برند و با این بیان که طول شب اول و دوم دی با هم برابر و یا حتی قدری کوتاه‌تر است، سعی می‌کنند در قرن انفجار اطلاعات و با وجود ادوات دقیق اندازه‌گیری، این حرکت زیبای هزاران ساله پیشینیان ما را کم رنگ جلوه دهند که جای بسی تعجب و تاسف است!
ثبت دیدگاه