دریانیوز// کمبود معلم و مدرسه و از آن طرف پزشک و پرستار و تجهیزات آموزشی و آزمایشگاهی و برودتی و همچنین تجهیزات درمانی عامل رنج دانش آموزان استان و بیماران محروم هرمزگان بوده وعلی رغم اقدامات صورت گرفته در دهه های اخیر ، اما این کمبودها باشدت در این استان وجود دارد. هرمزگان همچنان به ۳۰۰مدرسه جدید و بازسازی بیش از ۳۰۰مدرسه فرسوده دیگر نیاز دارد و ۵۰۰پرستار در استان کم است و دهها پزشک عمومی ،متخصص و فوق تخصص نیاز این استان است که رکورددار فقر وفلاکت و بیکاری در کشور است.
استان هرمزگان، یکی از مناطق استراتژیک و حیاتی ایران در جنوب کشور، با وجود ظرفیت‌های اقتصادی و جغرافیایی بی‌نظیر، سال‌هاست که با مشکلات زیرساختی عدیده‌ای در حوزه‌های آموزش و سلامت دست‌وپنجه نرم می‌کند. کمبود معلم، مدرسه، پرستار، پزشک، تجهیزات آموزشی، آزمایشگاهی، برودتی و درمانی تنها بخشی از این مشکلات هستند که تأثیرات عمیقی بر زندگی مردم این منطقه گذاشته‌اند. این مسائل نه‌تنها باعث افت کیفیت زندگی شده‌اند، بلکه آینده نسل جوان و سلامت جامعه را نیز به خطر انداخته‌اند. در این یادداشت، به بررسی ابعاد مختلف این مشکلات و پیامدهای آن بر دانش‌آموزان و بیماران هرمزگان می‌پردازیم.
کمبود معلم و مدرسه: بحرانی در نظام آموزشی هرمزگان
یکی از اصلی‌ترین چالش‌های هرمزگان در حوزه آموزش، کمبود معلم و زیرساخت‌های آموزشی است. بسیاری از مناطق روستایی و دورافتاده و حتی مرکز این استان با کمبود معلم مواجه‌اند و در برخی موارد، یک معلم مجبور است به چندین پایه تحصیلی به طور همزمان درس بدهد. این وضعیت، کیفیت آموزش را به شدت کاهش داده و یادگیری دانش‌آموزان را مختل کرده است. همچنین، تعداد مدارس در بسیاری از مناطق کافی نیست و برخی دانش‌آموزان مجبورند مسافت‌های طولانی را برای رسیدن به مدرسه طی کنند که این امر خود باعث خستگی و کاهش انگیزه آن‌ها برای ادامه تحصیل می‌شود.
کمبود مدرسه در استان باعث شده تا مدارسی که مقداری شهرت دارند، اقدام به دانش آموزگزینی کنند و شهریه و هزینه های تحصیل در استان محروم بسیار بالاست که بازماندگی از تحصیل و ترک تحصیلی برخی دانش آموزان و یا تحصیل با شرایط سخت برای دانش آموزان محروم را به همراه داشته و حتی شرایط تحصیلی دانش آموزان مدارس خاص در هرمزگان قابل مقایسه با استان های دیگر نیست و این محرومیت آموزشی استان بر دانش آموزان مدارس خاص هم اثرگذار بوده است.علاوه بر این، نبود امکانات اولیه مانند سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی در مدارس، به‌ویژه در شرایط آب‌وهوایی گرم و شرجی هرمزگان، مشکلات را دوچندان کرده است.
دانش‌آموزان در چنین محیط‌هایی نمی‌توانند تمرکز لازم برای یادگیری داشته باشند و معلمان نیز از شرایط نامناسب کار رنج می‌برند. این کمبودها به طور مستقیم بر افت تحصیلی دانش‌آموزان تأثیر گذاشته و باعث شده بسیاری از آن‌ها در دروس پایه مانند ریاضیات و علوم عملکرد ضعیفی داشته باشند.
افت تحصیلی، بازماندگی و ترک تحصیل: پیامدهای ناگوار
کمبود معلم و مدرسه در هرمزگان نه‌تنها به افت تحصیلی منجر شده، بلکه پدیده‌های نگران‌کننده‌ای مانند بازماندگی از تحصیل و ترک تحصیل را نیز افزایش داده است. بسیاری از خانواده‌ها در مناطق محروم به دلیل فقر اقتصادی و نبود دسترسی به مدرسه و….، فرزندان خود را از تحصیل بازمی‌دارند. دختران به‌ویژه در این مناطق با موانع بیشتری مواجه‌اند و اغلب به دلیل مسائل فرهنگی و کمبود امکانات، زودتر از پسران از چرخه آموزش خارج می‌شوند.
افت تحصیلی دانش‌آموزان هرمزگانی باعث شده که آن‌ها در رقابت‌های ملی، به‌ویژه کنکور سراسری، با مشکلات جدی مواجه شوند. دانش‌آموزان این استان، که از آموزش باکیفیت محروم بوده‌اند، نمی‌توانند با دانش‌آموزان سایر استان‌ها، به‌ویژه در کلان‌شهرهایی مانند تهران، اصفهان و شیراز و… رقابت کنند. این نابرابری آموزشی، شانس آن‌ها برای قبولی در دانشگاه‌های برتر کشور و رشته‌های پرطرفدار مانند پزشکی، پرستاری و مهندسی را به شدت کاهش داده است. نتیجه این وضعیت، ناامیدی و سرخوردگی در میان نسل جوان هرمزگان است که بسیاری از آن‌ها به جای ادامه تحصیل، به مشاغل کاذب یا کارهای سخت روی می‌آورند.
کمبود تجهیزات آموزشی و آزمایشگاهی: مانعی برای یادگیری عمیق
علاوه بر کمبود معلم و مدرسه، نبود تجهیزات آموزشی و آزمایشگاهی نیز یکی دیگر از مشکلات اساسی نظام آموزشی هرمزگان است. بسیاری از مدارس این استان فاقد آزمایشگاه‌های مجهز برای تدریس علوم تجربی هستند، در حالی که دروس مانند شیمی، فیزیک و زیست‌شناسی نیاز به تجربه عملی دارند.دانش‌آموزانی که از آزمایشگاه و امکانات عملی محروم‌اند، نمی‌توانند مفاهیم پیچیده علمی را به خوبی درک کنند و این موضوع تأثیر منفی مستقیمی بر عملکرد آن‌ها در امتحانات و کنکور دارد.
همچنین، نبود سیستم‌های برودتی مناسب در مدارس، به‌ویژه در فصول گرم سال، شرایط را برای یادگیری دشوارتر کرده است. در بسیاری از مناطق هرمزگان، دمای هوا در تابستان به بیش از ۴۰ درجه می‌رسد و کلاس‌های درس بدون کولر یا حتی پنکه، به محیطی غیرقابل‌تحمل برای دانش‌آموزان و معلمان تبدیل می‌شوند. این شرایط نه‌تنها بر تمرکز و یادگیری تأثیر می‌گذارد، بلکه سلامت جسمی دانش‌آموزان را نیز به خطر می‌اندازد.
کمبود پرستار و پزشک: بحرانی در حوزه سلامت هرمزگان
در کنار مشکلات آموزشی، حوزه سلامت هرمزگان نیز با چالش‌های جدی مواجه است. کمبود پرستار و پزشک در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی این استان باعث شده که بیماران نتوانند خدمات درمانی مناسب دریافت کنند. در بسیاری از مناطق روستایی، دسترسی به پزشک عمومی هم با دشواری همراه است و بیماران برای درمان‌های تخصصی مجبورند به شهرهای بزرگ‌تر مانند بندرعباس و حتی سایر استانهای کشور مراجعه کنند.
این موضوع، هزینه‌های اضافی حمل‌ونقل و اقامت را به خانواده‌ها تحمیل می‌کند، در حالی که بسیاری از آن‌ها از نظر مالی در تنگنا هستند. در این‌تردد به سایر شهرها و استان‌ها، گاهی برخی بیماران و همراهان شان هم جان شان را در تصادفات و….ازدست می دهند.کمبود پرستار نیز فشار مضاعفی بر سیستم درمانی وارد کرده است. پرستاران موجود اغلب با حجم کاری بالا و شیفت‌های طولانی مواجه‌اند که این امر کیفیت مراقبت از بیماران را کاهش داده و خستگی و فرسودگی پرستاران را به دنبال داشته است. در چنین شرایطی، بیماران با مشکلات جدی‌تری مواجه می‌شوند و برخی از آن‌ها به دلیل نبود مراقبت کافی، جان خود را از دست می‌دهند.
کمبود تجهیزات درمانی: رنج مضاعف بیماران
علاوه بر کمبود نیروی انسانی، نبود تجهیزات درمانی مدرن نیز یکی دیگر از مشکلات اساسی حوزه سلامت هرمزگان است. برخی از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی این استان فاقد دستگاه‌های پیشرفته تشخیصی و درمانی هستند، به طوری که بیماران برای انجام آزمایش‌های تخصصی یا عمل‌های جراحی پیچیده مجبور به سفر به استانهای دیگر می‌شوند. این سفرها نه‌تنها هزینه‌های سنگینی به خانواده‌ها تحمیل می‌کند، بلکه در مواردی باعث تأخیر در درمان و وخامت حال بیماران می‌شود. متأسفانه، برخی از این بیماران به دلیل ناتوانی مالی یا نبود امکان سفر، از ادامه درمان بازمی‌مانند و در نتیجه، با رنج و مرگ تدریجی مواجه می‌شوند.
هزینه‌های سنگین دارو و درمان: باری بر دوش بیماران
یکی دیگر از عوامل تشدیدکننده مشکلات درمانی در هرمزگان، هزینه‌های سنگین دارو و درمان است. بسیاری از داروهای تخصصی در استان کمیاب است و قیمت‌های بالایی دارند. از طرفی دیگر شرکت ها و کارخانه های داروسازی در استان فعالیت ندارند. از سوی دیگر، بیمه‌های درمانی در بسیاری از موارد پوشش کافی ارائه نمی‌دهند و بیماران مجبورند هزینه‌ها را از جیب خود پرداخت کنند. این وضعیت، به‌ویژه برای خانواده‌های کم‌درآمد، فشار مالی سنگینی ایجاد کرده و برخی را به سوی انتخاب‌های ناچارانه مانند فروش دارایی‌ها یا قرض گرفتن واداشته است.
مهاجرت بیماران برای درمان: نشانه‌ای از نابرابری در دسترسی به خدمات
کمبود امکانات درمانی و نیروی انسانی در هرمزگان باعث شده که بسیاری از بیماران برای ادامه درمان به خارج از استان مهاجرت کنند. این مهاجرت‌ها اغلب با هزینه‌های بالا و دشواری‌های فراوان همراه است و برای بسیاری از خانواده‌ها، به معنای تحمل بار روانی و مالی مضاعف است. بیمارانی که امکان مهاجرت ندارند، ناچار به تحمل شرایط نامناسب درمانی در محل زندگی خود هستند و برخی از آن‌ها به دلیل نبود مراقبت کافی، با مرگ زودرس مواجه می‌شوند.
این وضعیت، نشانه‌ای آشکار از نابرابری در دسترسی به خدمات درمانی در کشور است. در حالی که برخی استان‌ها از امکانات پزشکی پیشرفته و نیروی انسانی کافی برخوردارند، مناطق محرومی مانند هرمزگان همچنان درگیر مشکلات اولیه سلامت هستند. این نابرابری نه‌تنها ناعادلانه است، بلکه پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای نیز به دنبال دارد.
راهکارها و پیشنهادات: گامی به سوی بهبود
برای حل مشکلات آموزشی و درمانی هرمزگان، نیاز به برنامه‌ریزی‌های کلان و اقدامات عملی است. در حوزه آموزش، افزایش بودجه برای استخدام معلمان جدید، ساخت مدارس مجهز و تأمین تجهیزات آموزشی و آزمایشگاهی ضروری است. همچنین، باید به مناطق محروم توجه ویژه‌ای شود و با ارائه مشوق‌های مالی و شغلی، معلمان را به کار در این مناطق ترغیب کرد. ایجاد سیستم‌های برودتی مناسب در مدارس نیز باید در اولویت قرار گیرد تا دانش‌آموزان بتوانند در محیطی مناسب تحصیل کنند.در حوزه سلامت، افزایش تعداد پزشکان و پرستاران، به‌ویژه در مناطق روستایی، از اهمیت بالایی برخوردار است.
دولت می‌تواند با ارائه تسهیلات و مزایا، پزشکان و پرستاران را به خدمت در هرمزگان تشویق کند. مسکن مناسب و امکانات رفاهی و آموزشی بایستی برای خانواده های کادر درمان در استان فراهم شود که صنایع و بنگاه های اقتصادی در راستای ایفای نقش مسئولیت‌های اجتماعی شان می توانند در این بخش مشارکت کنند. همچنین، سرمایه‌گذاری در تجهیزات درمانی و ایجاد مراکز تخصصی در این استان می‌تواند نیاز به مهاجرت بیماران را کاهش دهد. کاهش هزینه‌های دارو و درمان از طریق گسترش پوشش بیمه‌ای و یارانه‌های دولتی نیز می‌تواند بار مالی بیماران را سبک‌تر کند.
آینده‌ای که به تغییر نیاز دارد
کمبود معلم، مدرسه، پرستار، پزشک و تجهیزات آموزشی و درمانی در هرمزگان، چالشی چندوجهی است که تأثیرات عمیقی بر آموزش و سلامت مردم این منطقه گذاشته است. افت تحصیلی، بازماندگی از تحصیل، نابرابری در دسترسی به آموزش و درمان و مرگ‌ومیر بیماران تنها بخشی از پیامدهای این مشکلات هستند. برای بهبود وضعیت، نیاز به عزم جدی و همکاری میان دولت، نهادهای محلی و جامعه مدنی است. هرمزگان، با ظرفیت‌های بی‌نظیر انسانی و طبیعی خود، شایسته توجه و سرمایه‌گذاری بیشتری است تا بتواند آینده‌ای روشن‌تر برای فرزندان و بیماران خود رقم بزند. اگر این مشکلات به زودی رفع نشوند، نه‌تنها استعدادهای نسل جوان این منطقه هدر خواهد رفت، بلکه سلامت و کیفیت زندگی کل جامعه نیز به خطر خواهد افتاد.
ثبت دیدگاه