دریانیوز// پشه آئدس، یکی از مهمترین ناقلان بیماریهای ویروسی نظیر تب دنگی، زیکا و چیکونگونیا است. این پشه به دلیل رفتار خاص خود، به ویژه در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری، به یک تهدید جدی برای سلامت عمومی تبدیل شده است.
نیش پشه آئدس عامل اصلی ابتلا به تب دنگی است و این بیماری تنها از طریق این گونه پشه قابل انتقال میباشد. در ایران، این پشه به طور عمده در ساعات روز، به ویژه در اوایل صبح و نزدیک به غروب آفتاب، فعال است و به گزش انسانها میپردازد. پشه آئدس میتواند در طول عمر خود تا ۵۰ بار گزش انجام دهد و اگر در اولین گزش خود فردی آلوده را نیش بزند، میتواند حداکثر تا ۵۰ نفر دیگر را نیز مبتلا کند.
این پشه در صورت نیش زدن فرد غیرآلوده، ناقل بیماری نخواهد شد. بنابراین، اگر فرد مبتلا به تب دنگی در خانه باشد و پشهای در آن مکان وجود نداشته باشد، هیچ انتقال بیماری اتفاق نخواهد افتاد. علائم بیماری تب دنگی به صورت تدریجی و با نشانههایی شبیه به سرماخوردگی آغاز میشود و شامل درد پشت چشم، تب و لرز، سردرد، سرگیجه و بدن درد است. خوشبختانه، ۹۸ درصد بیماران بدون هیچ عارضهای بهبود مییابند.
پشه آئدس در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری یافت میشود و تخمهای خود را در آبهای راکد میگذارد. تغییرات آب و هوایی و افزایش دما به گسترش زیستگاههای این پشه در مناطق جدید کمک کرده است. با افزایش دما و تغییرات الگوی بارشها، تولید مثل و پراکندگی این پشهها افزایش یافته و مناطق جدیدی که قبلاً نامناسب بودند، اکنون محلهای مناسبی برای زندگی و تکثیر آنها شدهاند. در حال حاضر، پشه آئدس در استانهای مختلف ایران مشاهده شده است و این موضوع نگرانیهای بهداشتی را به همراه دارد.
پشه آئدس ناقل اصلی بیماریهای دنگی، زیکا، چیکونگونیا و فیلوویروس است. هر یک از این بیماریها علائم و نشانههای خاص خود را دارند و میتوانند عوارض جدی برای سلامتی انسان به همراه داشته باشند. برای مثال، تب دنگی با تب بالا، درد شدید در عضلات و مفاصل، سردرد و راشهای پوستی همراه است. زیکا معمولاً با تب خفیف، راشهای پوستی و التهاب چشم همراه است. چیکونگونیا نیز با تب بالا و درد شدید در مفاصل شناخته میشود.
فیلوویروس میتواند علائمی نظیر تب، درد عضلات و خونریزی از بینی و لثهها را به همراه داشته باشد.برای جلوگیری از نیش پشه آئدس و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای ناشی از آن، اقدامات پیشگیرانه فردی و جمعی ضروری است. استفاده از دافع حشره، نصب توریهای پشه در پنجرهها و دربها و پوشیدن لباسهای بلند و روشن از جمله راههای مؤثر در این زمینه هستند. همچنین، مراقبت در زمانهای اوج فعالیت پشهها، به ویژه در ساعات صبح و غروب، میتواند به کاهش خطر نیش پشه کمک کند. از سوی دیگر، کنترل جمعیت پشهها از طریق تخلیه آبهای راکد، پاکسازی محیط و اطلاعرسانی عمومی نیز اهمیت بالایی دارد.
شهرداریها و ارگانهای بهداشتی میتوانند با برنامهریزی منظم برای سمپاشی و کنترل پشهها در مناطق شهری و روستایی، میزان انتشار پشه آئدس را کاهش دهند. همچنین، استفاده از پشههای عقیم و روشهای بیولوژیکی و شیمیایی نیز میتواند به کنترل جمعیت این پشهها کمک کند.پس از گزش پشه آئدس، اقدامات زیر برای کاهش خطر عفونت و مدیریت علائم توصیه میشود: شستن محل گزش با آب و صابون، استفاده از یخ برای کاهش تورم و خارش، و استفاده از کرمهای ضد خارش. همچنین، نوشیدن مایعات فراوان و مشاهده علائم مهم است.
در صورت بروز علائم شدید، مراجعه به پزشک ضروری است. بیماری تب دنگی معمولاً بین ۴ تا ۱۰ روز پس از گزش پشه ظاهر میشود و در صورت مشاهده علائم هشدار، باید به پزشک مراجعه کرد. این بیماری به طور متوسط هفت روز ماندگار است و در روز اول بیماری، بیماران باید مراقب باشند که مورد گزش پشهها قرار نگیرند.
ثبت دیدگاه