دریانیوز// در روزهای اخیر در سلسله گزارشهایی به وضعیت شرکت مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل ایران پرداختیم. موضوع بحران بزرگترین زیرساخت دریایی کشور را با دلیل و مدرک حقیقتیابی نمودیم و دریافتیم که فارغ از تمامی آمار و ارقام ساختگی عملکرد دوسالهی سلمان ضربی نسبت به قبل نهتنها قابل دفاع نیست بلکه این شرکت را دچار چالشهای عدیدهای کرده است.
نابسامانی در این بنگاه اقتصادی آنقدر ملموس و غیرقابل کتمان است که استاندار و مجمع نمایندگان هرمزگان جهت سامان بخشی به اوضاع این شرکت دست بکار شدند. علیرغم قاطعیت بالاترین مقام دولتی در هرمزگان مبنی بر تعویض مدیرعامل ایزوایکو و آگاهی آقای مدیرعامل از مواضع استان، حوزه ارتباطات و امور بینالملل ایزوایکو در هفتهی اخیر مبالغ هنگفتی را صرف نمایش تبلیغاتی و رپورتاژ خبری کرد تا عملکرد دوسالهی ضربی را مثبت جلوه دهد.
روزنامهی دریا بنا به رسالت خود همواره سعی داشته تا چراغی در تاریکی بیفروزد و ازآنجاکه سلمان ضربی در مصاحبهای با خبرگزاری ایرنا موضوعاتی را بیان کرده که مغایر با گزارشهای پیشین روزنامهی دریاست. در گزارش پیش رو به شکل مفصل موضوعات طرحشده در این مصاحبه را بررسی و با مدارک و مستنداتی که در اختیار تحریریه دریا قرارگرفته حقیقتیابی خواهیم کرد.
مصادره عملکرد مدیران پیشین به نام خود
سلمان ضربی، مدیرعامل ایزوایکو در بخشی مصاحبه خود با ایرنا ضمن اشاره به سخنان ریاست جمهوری در سفر به اردبیل گفت: رئیسی در این سفر اعلام کرد که هیچ بانکی حق تعطیلی کارخانهها را ندارد ازاینرو بانک ملت ایزوایکو را به مذاکره دعوت و طی این مذاکرات سود بانکی از ۲۲ درصد به ۴ درصد کاهش یافت.
بنا به گفتهی مدیرعامل ایزوایکو مهلت دوهفتهای از بانک ملت گرفته شد و طی همین مهلت سفر ریاست جمهوری اتفاق افتاد و باعث شد بانک ملت با ایزوایکو مذاکره و بهره خود را به ۴ درصد تقلیل دهد. با یک بررسی ساده مشخص میشود که تاریخ سفر ریاست جمهوری به اردبیل ۱۴ آبان ماه ۱۴۰۰ است و با استناد به حرفهای ضربی مشخص است که مهلت دوهفتهای نیز پیشازاین تاریخ اخذشده است.
این تاریخنگاریها زمانی معنادار میشود که بدانیم ضربی در ۲۹ آذرماه ۱۴۰۰ بهعنوان مدیرعامل ایزوایکو معارفه شد. ازاینرو مشخص است که مذاکرات جهت تقلیل سود بانکی در دوران پیش از ضربی و توسط اسماعیل صادقی (سرپرست وقت ایزوایکو) اتفاق افتاده است. اما ضربی تعمداً حرفی از این دوره نمیزند. از سویی پرداخت بدهی به بانک ملت نیز توسط سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) به عنوان متعهد اصلی انجام شد و ضربی نه در کسر بهره بانکی نقش داشته و نه در پرداخت آن، او تنها در زمان مناسب در جایگاه مناسبی بوده است تا همهچیز را به نام خود تمام کند.
توقیف مطالبات ایزوایکو به دلیل بدهی
مدیرعامل مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل ابراز کرد: اکنون مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل ایران بدهی مالیاتی نداشته و چالشی هم با تأمین اجتماعی ندارد.
سازمان تأمین اجتماعی در نوزدهم تیرماه ۱۴۰۲ طی نامهای به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران ایدرو مبلغ بدهی ایزوایکو را بابت حق بیمه و متفرعات آن حدود ۷۲ میلیارد تومان عنوان کرد.
این سازمان با استناد به ماده ۵۰ قانون تأمین اجتماعی و آئیننامه اجرایی گفت: با توجه به اینکه ایزوایکو از پرداخت این بدهی استنکاف میورزد هرگونه مطالبات این شرکت تا سقف بدهی فوقالذکر توقیف خواهد شد.
بیش از ۵۰۰ میلیارد بدهی به دارایی و تأمین اجتماعی
با توجه به دیگر مطالبات سازمان تأمین اجتماعی، ایزوایکو بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان به این سازمان بدهکار است. از سویی بدهیهای مالیاتی ایزوایکو بیش از ۴۰۰ میلیارد تومان است و بااینکه مقرر گردیده ایزوایکو این بدهی را به شکل اقساطی پرداخت کند چندین قسط عقبافتاده دارد. ازاینرو ادعای ضربی در خصوص عدم چالش با سازمان تأمین اجتماعی و نداشتن بدهی مالیاتی خلاف واقع است.
رنگ و سند بلاست در ۱۶ روز
مدیرعامل ایزوایکو گفت: امروز کشتی خارجی در مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل ایران در حال تعمیر است که قرارداد آن ۲۲ روزه است اما ۱۶ روزه کار آن خاتمه مییابد و جمعه یاردِ کشتیسازی را ترک میکند و راهی دریا میشود.
شرکت ایزوایکو در بیستم مهر ۱۴۰۲ یک فروند نفتکش افراماکس بانام اوتاریا را در حوض خشک گروه شناورهای بزرگ جهت انجام مراحل تعمیراتی از آب گرفت که ضربی ادعا دارد علیرغم قرارداد ۲۲ روزه تعمیرات این شناور در ۱۶ روزبه اتمام میرسد. اما حقیقت ماجرا کجاست؟
در ابتدا باید نگاهی اجمالی به پروسهی بازاریابی و پذیرش شناورها داشته باشیم. پیش از پذیرش شناورها طی بازدیدهای میدانی و اعلام کارفرما کلیهی فعالیتهای تعمیراتی مشخص میشوند. شرکتهایی که تعمیرات را عهدهدارند پس از مشخص شدن حجم کار زمان و قیمت تمامشده را اعلام میکنند. ناگفته نماند که درروند تعمیرات امکان دارد بنا به نظر کارفرما از حجم فعالیتها کاسته یا به آن افزوده شود؛ که بر همین اساس زمان و قیمت تمامشده نیز دستخوش تغییرات میشود. موضوع را به زبان ساده میتوان اینگونه عنوان کرد حجم کار بالا زمان و مبلغ را افزایش میدهد و بلعکس.
خورشید پشت ابر نمیماند
یکی از متخصصان صنعت دریایی با اشاره به تعمیرات جزئی شناور اوتاریا گفت: کارهای تعمیراتی این شناور بسیار اندک و تنها شامل رنگ و سند بلاست بدنه است.
وی با اشاره به تعمیرات یک فروند افراماکس متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران در گذشته، گفت: در سال ۱۳۹۸ نفتکش آرگو جهت تعمیرات به حوض خشک ایزوایکو مراجعه کرد که ازنظر تناژ و اندازه با اوتاریا برابری میکند. مهمترین کارهای تعمیراتی که روی این شناور انجام شد شامل: رنگ و سند بلاست بدنه و عرشه، تعمیرات موتور اصلی، پایپنگ، سرویس شیرآلات، تعویض پلیت مخازن و عرشه، سرویس کامل ماشینآلات عرشه، سرویس کامل الکتروموتورها و ICCP، سرویس پمپها، سرویس سیستم رانش (شافت و پروانه) و کرینها، سرویس و کالیبراسیون لنگر و زنجیر و تمیزکاری مخازن.
این مهندس ادامه داد: تعمیرات این کشتی ۲۵ روز به طول انجامید و وقتی کارهای تعمیراتی این شناور را با نفتکش اوتاریا مقایسه کنید انجام رنگ و سند بلاست در ۱۶ روز کار چندان بزرگی نیست.
بررسیها نشان میدهد که کار جزئی تعمیرات (رنگ و سند بلاست) شناور اوتاریا را میشد در کمتر از ۱۶ روز نیز انجام داد کما اینکه در سال ۱۳۹۹ ایزوایکو تعمیرات جزئی یک فروند شناور سوئز مکس که به لحاظ سایز و تناژ از اوتاریا بزرگتر است را در عرض ۷ روز انجام داد. جملهی درستی که ضربی میتوانست در مصاحبه خود بیان کند این است: تعمیرات جزئی شناور اوتاریا در ۱۶ روز به اتمام خواهد رسید. ضربی پروپاگاندایی را به راه انداخته و واضح است که چه هدفی را از عدم بیان موضوعات به شکل کامل دنبال میکند. حفظ جایگاه مدیریت درحالیکه مدیران ارشد استانی از ماهیت موضوعات آگاهی دارند، آیا ممکن است؟
رؤیای طرح طبقهبندی مشاغل؛امیدی که به یأس تبدیل شد
مدیرعامل ایزوایکو در بخشی از مصاحبهاش با ایرنا ضمن اشاره به اجرای طرح طبقهبندی مشاغل بیان داشت: طبقهبندی مشاغل در مجتمع کشتیسازی اجرایی شده و بهطور متوسط ۲۰ درصد حقوق همکاران را در ماههای اخیر افزایش داده است.
با توجه به ادعای ضربی مبنی برافزایش ۲۰ درصدی حقوق پرسنل از ۱۰ تن از کارکنان مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل ایران که در بخشهای مختلف این مجتمع صنعتی فعالیت میکنند؛ خواستیم تا فیشهای حقوقی پیش از اجرای طرح طبقهبندی مشاغل و بعدازآن را برای ما ارسال کنند. طرح طبقهبندی مشاغل در تاریخ ۲۰ مهرماه ۱۴۰۲ در ایزوایکو اجرایی و حقوق شهریورماه به همراه معوقات ۷۰ روزه طرح طبقهبندی مشاغل پرداخت شد. بررسیهای ما نشان میدهد افزایش حقوق بین ۱۵۰ هزار تومان الی یکمیلیون و ۵۰۰ تومان متغیر بوده است؛ که میانگین درصد افزایش حقوق در هیچ شرایطی به عدد ۲۰ نمیرسد.
در تماس با یکی از کارکنان مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل ایران از میزان رضایتمندی پرسنل را از اجرای طرح طبقهبندی مشاغل پرسیدیم که در ادامه میخوانید:
ما را به خیر تو امید نیست شر مرسان
پرسنل ایزوایکو با اشاره به موج نارضایتی که در اثر اجرای طرح طبقهبندی مشاغل ایجادشده است، گفت: اجرای طرح طبقهبندی مشاغل با حرفوحدیثهای فراوانی همراه بود و تا جایی که من پرسیدهام هیچکدام از همکاران از اجرایی شدن این طرح رضایت ندارند.
وی با اشاره به افزایش اندک حقوق ادامه داد: نهتنها حقوق افزایش چندانی نداشته بلکه با تغییر عنوان شغلی بسیاری از مشاغل شامل سخت و زیانآور نمیشوند و پرسنلی که امیدوار بودند پس از ۲۰ سال بازنشسته شوند حالا باید برای بازنشستگی ۳۰ سال خدمت کنند.
این کارگر باسابقه با اشاره به مسیر طولانی و سختی کار در ایزوایکو، گفت: کشتیسازی که حقوق و مزایای بالایی ندارد پرسنل دلخوش به بازنشستگی پس از ۲۰ سال بودند که این هم به یمن اجرای طرح طبقهبندی منتفی شده است. پرسنل اینقدر دلسرد و ناراضی هستند که خواهان لغو طرح طبقهبندی مشاغل و بازگشت به شکل سابق هستند.
بدیهی است که طرح طبقهبندی مشاغل پیش از اجرایی شدن میبایست به تأیید اداره کار و رفاه اجتماعی رسیده باشد اما با توجه به بحرانی که در مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل ایران شاهد آن هستیم و ابراز نارضایتی مجمع نمایندگان و استاندار هرمزگان که باعث شده زمزمه های تعویض مدیرعامل شدت بگیرد؛ سلمان ضربی در اقدامی عجولانه و درحالیکه این طرح هنوز به تأیید اداره کار و رفاه اجتماعی نرسیده بود آن را اجرایی کرد؛ که ظاهرا حاصلی جز دلسردی و نارضایتی برای پرسنل این مجتمع صنعتی نداشته گرچه ضربی استفادهی تبلیغاتی خود را از این موضوع میکند.
تکمیل ظرفیت با حوض خالی از شناور!
مدیرعامل مجتمع ایزوایکو در مصاحبه خود با ایرنا گفت: برای اولین بار به کارفرماها اعلام میشود ظرفیت پر است و باید قرارداد برای چند ماه آینده بسته شود.
گروه طراحی، ساخت و تعمیرات شناورهای بزرگ مهمترین یارد تعمیراتی شرکت کشتیسازی است. این یارد دارای دو حوض خشک جهت از آبگیری و تعمیرات شناورهاست. بررسیها نشان میدهد که یکی از این حوضها را پروژههای تعمیراتی که در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ پذیرششدهاند اشغال کرده و حوض دیگر هم در حدود ۱۰۰ روز خالی و بدون پروژه بود تا در ۲۰ مهرماه با یک عدد نفتکش افراماکس پر شد. مدیرعامل کشتیسازی در حالی مدعی است که ظرفیت این شرکت برای پذیرش کشتی تکمیل است که حوض خشک ایزوایکو در سال ۱۳۹۹ پذیرای ۷ پروژه به شکل همزمان بود؛ اما در سال جاری و در ۷ ماه ابتدایی سال این گروه تنها ۳ شناور را پذیرش کرده است.
آمار واقعی شناورها تعمیراتی پذیرششده را وقتی در کنار ظرفیت واقعی و امتحان شدهی حوضهای خشک قرار میدهیم گویای این حقیقت است که ادعای مدیرعامل ایزوایکو در مورد ظرفیتتکمیل شدهی این شرکت برای پذیرش شناورها واقعیت ندارد.
ادعای خلاف واقع در مورد زمان تعمیرات
ضربی در بخش از مصاحبه خود با ایرنا میگوید: نوع تعاملها با شرکت ملی نفتکش کاملاً مثبت و در چند سال گذشته پایدار بوده است، امسال ۲ کشتی غولپیکر به ایزوایکو آورده شد که یک کشتی ۲ تا سه روز زودتر از برنامه تعمیراتی یارد این مجتمع را ترک کرد؛ کشتی بعدی هم که میعانات گازی و بنزین را حمل میکند و ۲۸ روزه تعمیرات آن انجام و یارد را ترک کرد درحالیکه قرارداد آنیک ماهه بود.
در برخی موارد صحبتهای ضربی به کتمان وجود خورشید در روز روشن میماند. از میان گفتههای وی فقط این مورد که ایزوایکو در سال جاری ۲ پروژه از شرکت ملی نفتکش را پذیرش کرده، واقعیت دارد؛ و باقی حرفهای او در مورد زمان تعمیرات خلاف واقع است.
یکی از متخصصان صنعت دریایی از پذیرش دو پروژه تعمیراتی متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران در ایزوایکو خبر داد و گفت: یک فروند سوپر تانکر و یک فروند کشتی حمل میعانات گازی و بنزین متعلق به شرکت ملی نفتکش در سال جاری در ایزوایکو پذیرش و تعمیر شد.
وی ادامه داد: تعمیرات سوپر تانکر ۶۰ روز و تعمیرات شناور دیگر ۳۷ روز به طول انجامید.
این مهندس بابیان اینکه ایزوایکو نتوانست هیچکدام از این شناورها را در مدتزمان پیشبینیشده تعمیر کند، گفت: قرارداد سوپر تانکر ۴۵ روزه و قرارداد کشتی حمل میعانات گازی و بنزین ۳۰ روزه بود که در هر دو مورد تعمیرات انجامشده بیشتر از این بازه زمانی به طول انجامید.
وی بابیان اینکه در سال گذشته تعمیرات یک فروند سوپر تانکر ۸۱ روزبه طول انجامید گفت: تعمیرات این شناور هم بیش از زمان پیشبینیشده بود و کارفرما از روند تعمیرات رضایت نداشت تا جایی که هنوز صورتحسابهای مربوط به این شناور را نهایی نکرده است. این در حالی است که در دوران مدیریت سابق تعمیرات یک فروند سوپر تانکر در ۲۸ روز انجام میشد.
همانگونه که مشخص است ادعای مدیرعامل ایزوایکو در مورد زمان تعمیرات هر دو شناور متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران خلاف واقع است.
عدم پایبندی به تعهدات در ایزوایکو
ضربی در بخش دیگری از مصاحبهی خود بیان کرد: این شایعه که کشتیسازی و صنایع فراساحل بهعمد به تعهدهای خود عمل نمیکند نادرست است، این صحبت و بحث کاملاً غیراخلاقی و غیرمنصفانه است.
روزنامهی دریا دریکی از گزارشهای خود با انتشار نامهای از شرکت پتروپارس بهعنوان کارفرمای پروژه توسعهی فاز ۱۱، نوشت: به دلیل عدم انجام تعهدات قراردادی، شرکت ایزوایکو در آستانهی فسخ مهمترین قرارداد ادوار خود قرارگرفته است. آنچه ضربی از آن بهعنوان شایعه یاد میکند در متن نامهی شرکت پتروپارس بهصراحت عنوانشده است. عدم انجام تعهدات در حوزهی فراساحلی موضوع نامهی اکثر کارفرمایان ایزوایکو است. تصویر نامهی پتروپارس در گزارشی با عنوان «واقعیت ایزوایکو؛ حکایت ماست ترش و بقال است» منتشرشده و خود بهتنهایی گویای حقیقت ماجراست. در این مورد قضاوت را به مخاطبان فهیم واگذار میکنیم.
افزایش نرخ تسعیر ارز به معنی افزایش درآمد نیست
موضوع تحلیل درآمد در شرکتهایی مثل ایزوایکو که درآمد ارزی و ریالی را توأمان باهم دارند کمی پیچیده است. در این شرکتها افزایش درآمد لزوماً به دلیل افزایش تولید نیست؛ بلکه جهش چند برابری نرخ تسعیر ارز باعث میشود اینگونه به نظر برسد که رشد درآمد اتفاق افتاده است. برای مثال نرخ تسعیر ارز در سال ۱۴۰۱ با رشد ۵۳ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۰ به مبلغ ۳۶۴.۳۵۳ ریال رسید. پس برای تحلیل دقیق درآمد میبایست عددی ثابت را برای تبدیل درآمدهای ارزی به ریال در نظر گرفت. اگر افزایشهای حاصل از جهش نرخ تسعیر را در نظر نگیریم با توجه به اینکه از تعداد پروژههای شرکت ملی نفتکش و کشتیرانی نسبت به دوران پیش از حضور ضربی در ایزوایکو کاسته شده درآمد ایزوایکو نهتنها رشدی نداشته بلکه نسبت به گذشته از درآمدهای ایزوایکو کاسته شده است.
جای خالی مدیران بومی در ایزوایکو
مدیرعامل مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل در بخش دیگری از مصاحبه خود با ایرنا گفت: فردی درجایی اظهارنظری داشته و گفته مدیران بومی در ایزوایکو بکار گرفته نشدهاند که این حرف اشتباه بوده و اغلب مدیران بومی هستند البته زمانی که مدیر مالی مجتمع بازنشسته شد تا زمانی که بتوان فردی را برای این جایگاه پیدا کرد مدیر مالی غیربومی را برای حسابرسی مالی آوردم که سابقه دریایی دارد و در بوشهر کارکرده است. تنها خانوادههای ۲ مدیر ایزوایکو در استان حضور ندارند یکی خودم و دیگری هم معاون اصلی شرکت می باشد.
روسیاه شود هر آنکه در او غش باشد
بررسیهای ما نشان میدهد که از میان مدیران ارشد در ایزوایکو تنها ۳ مدیر بومی وجود دارد که ۲ نفر از آنها با حکم سرپرستی در جایگاه معاونت بازاریابی و فروش و معاونت منابع انسانی فعالیت میکنند از این رو صحبت ضربی بهدوراز حقیقت است. در جدول زیر مدیران ارشد شرکت ایزوایکو را لیست کردهایم تا روسیاه شود هر آنکه در او غش باشد.
ضربی مخاطب را چه فرض کرده؟
ازجمله ادعاهای خلاف واقع ضربی در مورد حضور خانواده مدیران ایزوایکو در بندرعباس است. او ادعا دارد تنها خانواده خودش و معاون اجرایی شرکت در بندرعباس حضور ندارند این در حالی است که بررسیهای ما نشان میدهد تعداد مدیرانی که خانوادهی آنها در بندرعباس سکونت ندارند حداقل ۸ نفر است. برای اثبات حرفهای خلاف واقع ضربی در ادامه فهرستی از مدیران ایزوایکو که در بندرعباس سکونت ندارند را آوردهایم.
قحطالرجال در هرمزگان
ضربی در مصاحبهی خود ادعا میکند فردی را که مسلط به امور مالی است تا پیدا شدن فردی مناسب از بوشهر آورده است. او در مورد علیرضا یوسفی صحبت و وانمود میکند که به شکل موقت و تنها برای پروسهی حسابرسی از او کمک گرفتهشده است. این در حالی است که عنوان شغلی یوسفی از مدیر حسابرسی به مدیر مالی تغییریافته است و دو سال از حضور او در ایزوایکو میگذرد. آیا در این مدت فرد مناسبی پیدا نشده است؟ آیا در هرمزگان قحطالرجال آمده؟ افراد متخصص درزمینهی حساب داری نهتنها در هرمزگان کم نیست بلکه در شرکت ایزوایکو نیز افراد زیادی وجود دارند که تخصص و تجربهی کافی برای تصدی این پست رادارند. افرادی مثل هاشمی پور که علیرغم تخصص مالی در پست معاونت منابع انسانی به کار گرفتهشدهاند.
آقای ضربی بیا در پی حقیقت باشیم
ضربی در بخش دیگری از مصاحبه خود گفت: همه رسانهها اصولاً در پی حقیقت بوده و حق را دنبال میکنند. مجتمع ایزوایکو هم دنبال انتشار حقایق در بستر جامعه بوده که اگر به حقیقت پرداخته شود بسیاری از مسائل نیز حل میشود.
در این گزارش بخشهایی از صحبتهای خلاف واقع مدیرعامل ایزوایکو انعکاس دادهشده است که روزنامهی دریا برای اثبات آن اسناد و مدارک کافی در اختیار دارد. این موضوع نشان میدهد که مدیرعامل ایزوایکو گرچه مدعی است به دنبال حقیقت است و میخواهد حقایق را در جامعه تسری دهد اما برای حفظ جایگاه خود در ایزوایکو از هیچ تلاشی فروگذار نمیکند و حاضر است با مانور تبلیغاتی حتی وجود خورشید را در روز روشن کتمان کند. تبلیغات این روزهای ایزوایکو شعر «با چشمها» از احمد شاملو را در ذهن تداعی میکند:
خورشيد را گذاشته،
میخواهد با اتكا به ساعت شماطهدار خويش
بيچاره خلق را متقاعد كند كه شب هنوز از نيمه نيز برنگذشته است
توفان خندهها…
ممنونم از روزنامه دریا همه چیز دقیق و مو شکافانه نوشته شده