دریانیوز// کشاورزی به عنوان یکی از ارکان اصلی حیات بشر، از دیرباز تاکنون نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌‌گیری و پیشرفت تمدن‌ها داشته است. این بخش نه تنها به عنوان منبع اصلی تأمین غذا، بلکه به عنوان محرکی برای توسعه اقتصادی، ایجاد اشتغال و حفظ تعادل اکولوژیکی شناخته می‌شود. با افزایش جمعیت جهان تقاضا برای مواد غذایی به طور چشمگیری افزایش خواهد یافت. این موضوع ضرورت توجه جدی به کشاورزی پایدار و استفاده از روشهای نوین را بیش از پیش آشکار می‌سازد. با این حال، کشاورزی امروزه با چالش‌های متعددی روبرو است.
تغییرات اقلیمی، کاهش منابع آب شیرین، فرسایش خاک، کاهش تنوع زیستی و آلودگی محیط زیست از جمله مسائلی هستند که آینده کشاورزی را تحت تأثیر قرار داده‌اند. علاوه بر این، افزایش شهرنشینی و تغییر الگوی مصرف، فشار بیشتری بر سیستم‌های تولید غذایی
وارد کرده است. در چنین شرایطی، نیاز به تحول در روشهای سنتی کشاورزی و بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته برای افزایش بهره‌وری و کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی، امری اجتناب‌ناپذیر است. فناوری‌های نوین همچون کشاورزی دقیق، استفاده از هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، بیوتکنولوژی و سیستم‌های آبیاری هوشمند، امیدهایی را برای غلبه بر این چالش‌ها ایجاد کرده‌‌اند. این فناوری‌ها نه تنها به افزایش تولید کمک می‌کنند، بلکه با کاهش مصرف منابع و بهبود مدیریت مزرعه، به پایداری محیط زیست نیز یاری می‌رسانند.
از سوی دیگر، توجه به کشاورزی ارگانیک و روشهای پایدار کشت، میتواند به حفظ سلامت خاک، آب و هوا کمک شایانی کند. کشاورزی در ایران به عنوان یکی از بخش‌های مهم اقتصادی و اجتماعی، نقش حیاتی در تأمین امنیت غذایی، ایجاد اشتغال و توسعه مناطق روستایی ایفا می‌کند. ایران با دارا بودن اقلیم متنوع و منابع طبیعی نسبتاً غنی، ظرفیت‌های قابل توجهی در زمینه کشاورزی دارد. تولید محصولات متنوعی مانند گندم، برنج، مرکبات، پسته، خرما و زعفران، ایران را به یکی از تولیدکنندگان مهم محصولات کشاورزی در منطقه تبدیل کرده است. به ویژه، زعفران و پسته ایران به دلیل کیفیت بالا، جایگاه ویژه‌ای در بازارهای جهانی دارند.
با این حال، کشاورزی ایران به دلیل وابستگی شدید به منابع آب و خاک، با محدودیت‌های جدی مواجه است. ایران در منطقه‌ای خشک و نیمه‌خشک واقع شده و میانگین بارش سالانه آن کمتر از یک‌سوم میانگین جهانی است. این موضوع باعث شده که مدیریت منابع آب به یکی از چالش‌های اصلی کشاورزی در ایران تبدیل شود. کشاورزی در ایران با وجود چالش‌های متعدد، از جمله کمبود آب، تغییرات اقلیمی و روشهای سنتی، همچنان ظرفیت‌های فراوانی برای رشد و توسعه دارد. با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، اجرای سیاست‌های حمایتی و آموزش کشاورزان، می‌توان به سوی کشاورزی پایدار و کارآمد حرکت کرد. این امر نه تنها به تأمین امنیت غذایی کشور کمک می‌کند، بلکه میتواند به ایجاد اشتغال، توسعه مناطق روستایی و رشد اقتصادی ایران نیز بینجامد.
آب، چالش کشاورزی هرمزگان
استان هرمزگان، با موقعیت استراتژیک خود در جنوب ایران و دسترسی به آب‌های آزاد خلیج فارس و دریای عمان، از جمله مناطق مهم کشاورزی در کشور محسوب می‌شود. با این حال، شرایط خاص اقلیمی و جغرافیایی این استان، کشاورزی را با چالش‌های منحصر به فردی مواجه کرده است. هرمزگان به دلیل داشتن آب و هوای گرم و مرطوب، خاک‌های شور و محدودیت منابع آب شیرین، شرایط خاصی برای کشاورزی دارد. با این حال، این استان به دلیل تنوع اقلیمی، توانایی تولید محصولات متنوعی را داراست. هرمزگان با کمبود شدید منابع آب شیرین مواجه است و بخش عمده‌ای از آب مورد نیاز کشاورزی از طریق چاه‌ها و منابع زیرزمینی تأمین می‌شود که این امر باعث کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و شور شدن خاک شده است.
همچنین به دلیل نزدیکی به دریا و نفوذ آب‌های شور، بسیاری از زمین‌های کشاورزی در هرمزگان با مشکل شوری خاک و آب مواجه هستند. افزایش دما، کاهش بارش و وقوع خشکسالی‌های مکرر، تولیدات کشاورزی این استان را تحت تأثیر قرار داده است و بسیاری از کشاورزان هنوز از روشهای سنتی کشت و آبیاری استفاده می‌کنند که بهره‌وری پایینی دارد.
همچنین نوسانات قیمت محصولات کشاورزی و عدم دسترسی به بازارهای مطمئن، باعث کاهش انگیزه کشاورزان شده است. اما استفاده از روشهای نوین آبیاری راهکاری است که برای میتواند باعث کمک به بخش کشاورزی و تامین آب مورد نیاز این بخش شود. این مهم با آموزش به کشاورزان و در اختیار قرار دادن امکانات لازم به آنها میسر خواهد بود. این استان که همواره با چالش کمبود آب مواجه است نیاز دارد که استفاده از روشهای آبیاری نوین در آن پررنگ‌تر از گذشته اجرا شود. کمبود آب موضوعی است که مسئولان استانی بر آن واقف هستند و استفاده از روش‌هایی که باعث کاهش مصرف آب شود مورد تاکید آنها می‌باشد. نظر مدیرعامل آب منطقه‌ای استان را در این زمینه می‌خوانیم.
کاهش مصرف با روشهای آبیاری نوین
جمشید عیدانی مدیر عامل شرکت آب و منطقه‌ای هرمزگان در مدرسه زمستانه آب و محیط زیست، به اهمیت آب برای حیات انسانی و توسعه پایدار اشاره و بیان کرد که با استفاده از آبیاری نوین، می‌توان نه تنها مصرف آب را کاهش داد بلکه بهره‌وری کشاورزی را نیز افزایش داد. جمشید عیدانی مدیر عامل شرکت آب و منطقه‌ای هرمزگان بیان کرد : یکی از روشهای مؤثر در بهینه‌سازی مصرف آب، استفاده از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای است. در منطقه میناب و بندهای شمالی، با حمایت‌های دولتی، موفق به کاهش مصرف آب در سطح ۳هزار و ۵۰۰ هکتار شده‌ایم.
این سیستم جدید لوله‌کشی و آبیاری قطره‌ای، به کشاورزان این امکان را می‌دهد که به دو کشت در سال دست یابند، که این امر به خودی خود حرکت مثبتی در جهت توسعه کشاورزی منطقه محسوب می‌شود.به گفته وی، در حال حاضر، حدود ۹۰ درصد مصرف‌کنندگان آب را کشاورزان تشکیل می‌دهند که در صورت بهینه‌سازی مصارف و استفاده از راهکارهای علمی، می‌توانند نه تنها در تولید بیشتر بلکه در حفظ منابع آبی نیز تأثیر مثبت بگذارند. عیدانی تأکید کرد که دستیابی به راهکارهای مؤثر در مدیریت آب، نیازمند همکاری و نوآوری در صنعت کشاورزی است. به گزارش فارس ، وی همچنین اشاره کرد که دولت و شرکت آب و منطقه‌ای هرمزگان در تلاشند تا با ارائه آموزش‌های لازم و تسهیلات مالی، کشاورزان را به سمت استفاده از این تکنولوژی‌های نوین سوق دهند.
این اقدامات به نوبه خود کمک خواهد کرد تا به هدف‌های توسعه پایدار در زمینه منابع آبی دست یابیم.عیدانی در پایان گفت: با به کارگیری سیستم‌های آبیاری نوین و آموزش‌های لازم، می‌توانیم منابع آبی را بهتر مدیریت کنیم و آینده‌ای پایدار برای نسل‌های آینده فراهم آوریم. استفاده از این آبیاری نوین علاوه بر اینکه باعث کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی می‌شود بازدهی محصول را نیز افزایش می‌دهد به همین دلیل باید استفاده از این روش‌ها در دستور کار کشاورزان قرار گیرد و برای این امر نیز باید مشوق‌ها و امکانات لازم در دسترس کشاورزان قرار گیرد تا آنها برای استفاده از این روش‌ها تمایل داشته باشند.
ثبت دیدگاه