دریانیوز// دو مولفه اساسي هويت زمان و مکان مي باشد و مسأله مهم این است که هویت با نیازها و توقعات افراد در زمان حال ارتباط دارد و در تلاش است نيازهاي فردي و جمعي شهروندان را بر طرف سازد.در معماری مولفه هاي تميز دهنده هویتی شامل انسان و باورهايش، مکان و زمان مي باشند. هویت انسانی یک امر نسبی و اکتسابی است که در دوران رشد و تکوین انسان در جامعه شکل میگیرد، کاملاً اجتماعی و جامعه شناسانه است و ربطی به خون و نژاد و رنگ پوست و … ندارد.توجه به معیارهای تاریخی هر منطقه شاید اولین مفاهیم هویتی در نوع نگاه به معماری باشد، درحالی که معماری معاصر ایران با رویکرد توجه به معماری غربی درحال تداوم و تکرار است و دچار مسخ شخصیت و از خود بیگانگی شده است.
الگو برداری های بی جا و بی انداز و البته غلط از معماری غرب؛ ضرباتی به معماری معاصر ایران وارد کرده است به نحوی که معماری امروز ایران برای رسیدن به جایگاه مناسب و پیوند با تاریخ و هویت ایرانی با چالش های فراوانی روبه رو است . امروزه معماري معاصر ايران در جدالی بی پایان بين الگوهاي غربي و گذشته پر افتخارش در گذشته به سر مي برد و همه این مواردپس از ورود مدرنيته به ايران به وجود آمد.که البته تاثيرات حاصل از اين رويداد نه تنها بر معماري بلکه بر تمامي جنبه ها از جمله فرهنگي، اجتماعي، ملي و… کاملا مشهود است.
بازیابی هویت معماری ایران
ایران کشوری تاریخی است که در هر زمینه ای شاخص ها و اصالت خود را دارد، از بعد معماری و فرهنگ معماری یکی از اصلی ترین و مهمترین کشور های جهان به شمار می آید، ایران کشوری است که تمدن های گوناگون را به خود دیده و به مرور زمان پیشرفت هایی را در مباحث مختلف کسب کرده است اما امروزه به دلیل تقلیدها گویی فرسنگ ها از هویت و اصالت خود فاصله گرفته است. درحالی که احیای آن می تواند ما را به بازیابی هویت معماری ایران نزدیک کند. معماری امروز ایران در جایجای شهرهایش از محتوا و مفاهیم عالی تهی شده و درمان آن برقراری پیوند با معماری گذشته و الهام گرفتن از آن و البته نه تقلید صرف است.
از خودبیگانگی در معماری امروز کشور
سبک وتکنولوژی ساخت چنان تغییر و پیشرفت کرده است که گاهی معماران و سازندگان فقط به سرعت و سهولت کار فکر می کنند و توجهی به بنایی که از خود در چهره شهر به یادگار گذاشته اند؛ ندارند.در این میان تنها به مسأله و منفعت مالی فکر می کنند و گویی موضوع هویت و اصالت از درجه اهمیت بسیار پایینی برخودار است یا اصلا جایی برای تفکر در این موضوع باقی نمی گذارد.آنچه که مشهود است این است که معمولا در ساختمان های تاریخی مسائل پایداری و حفظ محیط زیست به مراتب بیشتر از ساختمان های امروز رعایت میشده است و همین مسئله را ما می توانیم ملاک عمل برای ساختمان های جدید قرار دهیم.
معماری مسکن امروز تهی از مفهوم
در خانه های جدید توجه به مفهوم صورت نگرفته است و اکثرا این خانهها با دیدِ آنچه که در اروپا است اجرا شده و میشود. هیچ کدام باتوجه به اقلیم، فرهنگ، دین و ایرانیت و اسلامیت کشورمان طراحی نشده است؛ به عنوان نمونه اگر به خانه های تاریخی محله جلفای اصفهان ازجمله خانه سوکیاسان نگاه کنیم معماران این خانه ها خودشان را در ساخت خانه هایشان نشان داده اند، دین و فرهنگشان را نشان داده اند.
حتی محرمیتها در خانههای قدیمی حفظ میشده است و به هر یک از آن خانهها وارد میشویم دالان و هشتی و حیاط و مطبخ و سایر موارد را رعایت کرده اند، محرمیت ها را به خوبی حفظ کرده اند حتی روی پشت بام ها نیز محرمیت را حفظ کرده اند برخلاف معماری امروز کشور که این موارد در آن دیده نشده است.که البته همه این موارد بر می گرد به عدم برنامه ریزی صحیح برای رشد و توسعه شهری بر اساس نیازها؛چراکه رشد سریع شهر نشینی و کمبود زمین و مسکن منجر به حاشیه نشینی شده است و حتی خانه هایی که در دل شهر هم ساخته می شود، متراژ کمی دارند که قیمت ها برای مصرف کننده پایین بیاید و در این شرایط شاید رعایت تمامی اصول معماری اصلی و ناب ایرانی امکان پذیر نباشد.حالا دوره بساز و بفروشی است.
تغییراتی که به واسطه معماری مدرن در شهرهای ایران به وجود آمده، باعث کمرنگ شدن ارزش های معماری و هویت آن ها شده است.به نظر می رسد بعد از این همه آزمون و خطا و کسب نتایج این چنینی که چیزی جز هرج ومرج و بی هویتی را به ارمغان نیاورده است اکنون فرصت آن رسیده است که در ساخت و سازها مسیری را پیش بگیریم که در فرهنگ و نیاز جامعه ریشه داشته باشد و در عین حال که و سیر خطوط مدرن هویت و اصالت ایرانی را حفظ نماید.این هویت همان دغدغه ایست که ما را به بطن جامعه وصل می کند و برایمان ایجاد تعلق و ریشه می کند، هویت را از طرق مختلف باید با جامعه تزریق کرد که یکی از آنها معماری و شهرسازی می تواند باشد.
ثبت دیدگاه