دریانیوز: بارها در مورد دستفروشان و ماشینهای میوه فروش ومعایب و مزایای آنهامطالب متعددی منتشر شده است. از آن طرف جلسات متعددی درزمینه جمع آوری ، ساماندهی ماشین های میوه فروش، چاره اندیشی برای سد معبر توسط این خودروها و… برگزار شده است. مصوبات مختلفی در این حوزه داشته ایم، اما باز هم شرایط به همان روال قبل است .
باید این مطلب را بگوییم که دست فروش و مساله ساماندهی آن ها در تمام دنیا وجود دارد و تنها معضل کشور ما و شهر ما نیست. اما دست فروشان را می توانیم به دو دسته تقسیم کنیم . دسته اول دست فروشانی که در زمان مشخص و مکان مشخص درپیاده روها و مرکز شهر و یا بعد از تعطیلی بازار و مغازه ها حضور پیدا می کنند و اختلال در عبورو مرور ، مزاحمت برای کسبه دیگر یا شهروندان ایجاد نمی کنند و به کسب و کار خود می پردازند. گروهی دیگر که اکثراً با ماشین هستند ، مکان مشخصی ندارند و تعدادی از آن ها در کنار خیابان های اصلی می‌ایستند، که در حال حاضر روی صحبت و انتقاد ما با نوع دوم از دستفروشان است.
از لحاظ قانونی وظیفه شهرداری ها دراین زمینه چیست؟
در قانون هیچ اشاره‌ای به غیرقانونی بودن دستفروشی نشده است. در بند دو تبصره یک از ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، مصوب ۱۱/۴/۱۳۳۴، صرفاً به وظیفه شهرداری ها در رفع سد معبر عمومی برای کسب، سکنی یا هر عنوان دیگر اشاره می کند و در اصلاحات بعدی، مصوب ۱۳۴۵ این قانون نیز، موضوع دست فروشی در آن مقرر نگردید و مجدداً نیز بر موضوع سد معبر، در راستای وظایف شهرداری ها تاکید شده است. تبصره ۱– سد معابر عمومی و اشغال پیاده‌روها و استفاده غیر مجاز آنها و میدانها و پارکها و باغهای عمومی برای کسب و یا سکنی و یا هر عنوان‌دیگری ممنوع است و شهرداری مکلف است از آن جلوگیری و در رفع موانع موجود و آزاد نمودن معابر و اماکن مذکور فوق به وسیله مأمورین خود راساً اقدام کند. اما از لحاظ قانونی ماموران شهرداری حق توقیف اموال دستفروشان را به هیچ عنوان ندارند. بر اساس تبصره دوم ماده ۵۵ قانون شهرداری: شهرداری ها حق توقیف اموال دستفروشان را ندارند مسئولیت آنها رفع سد معبر و آزاد کردن راهها است. بنابراین دستفروشان در صورت توقیف شدن اموال توسط ماموران می توانند از لحاظ قانونی از آنها شکایت کنند. ماموران شهرداری فقط مسئول رفع سدمعبر هستند آنها اجازه دخالت در توقیف اموال را ندارند.
دست فروشی نوزاد نارس زندگی مدرن
دست فروشی را نوزاد نارس زندگی مدرن دانسته‌اند که خود قربانی برخی ناهنجاری‌ها است. اشتغال کاذب یا بیکاری پنهان پدیده ای است که بعد از انقلاب صنعتی همراه با توسعه شهرها در کشورهای پیشرفته و سپس درکشورهای درحال توسعه از جمله ایران گسترش یافت و هم اکنون ادامه دارد. دست فروشی پدیده ای است که در بیشتر کشورهای جهان اعم از توسعه یافته و درحال توسعه به چشم می خورد و به عنوان شغلی کاذب در اقتصاد و منظره ای نازیبا در فضاهای شهری شناخته می شود. این پدیده یا به عبارتی معضل، موضوعی است که چرایی و چگونگی پدیدار شدن آن نیازمند بررسی است و نمی توان آن را به تنهایی و بدون هیچ علت و منشأ، تاثیر و نتیجه‌ای، در نظر گرفت. دست فروشی، نمونه ای از مشاغل کاذب جامعه است که روز به روز افراد بیشتری به آن گرایش پیدا می کنند. دستفروشی نوعی بیکاری پنهان است و شخص از طریق خرید یک سری کالا و فروش آن ها همراه با سود به کسب وکار مشغول می‌شود .دستفروشی از جمله مشاغل کاذب، شکننده و غیر متعارف است که در شهرهای بزرگ به وضوح دیده می‌شود. از طرفی دیگر هم نمی توان دستفروشان را در شهر رها کرد باید سازمان های مربوطه با تمام چالش‌ها و مشکلاتی که سر راهشان قرار دارد آنها را ساماندهی کنند. گروهی از کسانی که به این مشاغل روی می‌آورند، افرادی هستند که از ناچاری و بدون داشتن راه چاره‌ای به این کار پرداخته‌اند. اگر راه امرار معاش این عده از طریق دستفروشی بسته شود، معلوم نیست که چگونه خواهند توانست از عهده مخارج خانواده خود برآیند. دست فروشی استرس و دردسر هم دارد، دستفروش‌ها نمی توانند یک باره جای خود را تغییر دهند و این از قوانین نانوشته ای است که بین آنها وجود دارد. دستفروشان در گرما و سرما باید در محیط باز به کسب و کار بپردازند. ممکن است در بعضی از روزها هیچ درآمدی هم نداشته باشند.
از نگاهی دیگر
یکی از شغل های فصلی که افراد از سایر شهرهای استان به بندرعباس می آیند دستفروشی با ماشین است.بیشتراین افراد کشاورزان هستند و یا افرادی که محصولات کشاورزی را خریداری می کنند و به مرکز استان می آوردند و به فروش می رسانند.اما در حال حاضر به صورت شغلی ثابت در آمده است. اما درگیری بین ستاد رفع تخلفات شهرداری و دستفروشان به خصوص ماشین های میوه فروش در بندرعباس داستانی است ادامه دار. یکی دیگر از دلایل وجود دستفروشان متعدد در شهر بندرعباس ، مهاجر پذیر بودن آن است. با نگاهی گذرا به شهر بندرعباس متوجه این موضوع می شویم ،شهری که مهاجر پذیر است وافراد زیادی از استان های دیگر برای کارهای مختلف به بندرعباس مهاجرت می کنند.
بسیاری از این افراد به صورت خانوادگی و قومی مشغول به این کار هستند
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص ساماندهی و برنامه شهرداری بندرعباس در زمینه ماشین های دستفروش به سراغ معاون پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری بندرعباس رفتیم.عمران قریشی معاون پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری بندرعباس در زمینه مشکلات بوجود آمده در زمینه دستفروشان می گوید: ستاد تخلفات شهرداری بندرعباس سال‌های گذشته برخوردهای مستقیم و غیر مستقیمی با این افراد داشته است و تا حدودی ساماندهی داشته اند. اما متاسفانه یک سال گذشته مدیریت تخلفات شهرداری بندرعباس چون راه کاری در این زمینه پیدا نکرده است، این مسئله را رها کردند. همین امر باعث شده است که ماشین های میوه فروش درمکان های خود به طور ثابت مستقر شوند و قابل کنترل نباشند. بسیاری از این افراد که به صورت خانوادگی و قومی مشغول به این کار هستند .وی می گوید: دروظایف شهرداری فقط برخورد با متخلفین و سد معبر ذکر شده است.طبق آیین نامه ۱۵۲ و ۱۶۳ وظیفه شهرداری برخورد مستقیم با دستفروش نیست. راهنمایی و رانندگی در وظایفش مقابله با سد معبر است ومی تواند به صورت مستقیم با متخلف برخورد کند ، اما شهرداری فقط می‌تواند تذکر بدهد. در این میان با شکایتهای مردمی مبنی بر این که ماشینهای میوه فروش با پارک در خیابانهای اصلی شهر و سد معبر ترافیک شدید و مشکلات عدیده دیگری چون غیر بهداشتی بودن محصولات در هوای گرم بندرعباس و….بوجود آورده اند؛ خواستار جمع‌آوری و ساماندهی این نوع دستفروشان شدند. معاون پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری بندرعباس افزود: همانطور که گفته شد وظیفه راهنمایی و رانندگی است که بااین افراد برخورد مستقیمم داشته باشد جریمه شوند و یا ماشینها را توقیف کنند و ما در کنار آن ها همکاری داشته باشیم.
اما نیروی انتظامی و راهنمایی و رانندگی همکاری لازم را دراین زمینه با ما نداشته اند،بر همین اساس شهرداری به صورت مستقیم وارد عمل شده است.در حال حاضر که راهنمایی رانندگی و نیروی انتظامی دراین مسئله ورود نکرده اند. شهرداری بندرعباس با رایزنی که با دادستان بندرعباس انجام داده است، این تصمیم اتخاذ شد که : با معرفی ماشینهای متخلف توسط شهرداری بندرعباس به دادستانی ، دادستان بندرعباس حکم توقیف تعدادی از ماشین های متخلف دستفروش را صادر می کند. برای اولین بار است که این نوع مقابله را در نظرگرفته ایم. تا قبل از آن به صورت تذکر و یا کارت خوان ها را جمع آوری می کردیم.وی عنوان کرد: روال کار بدین صورت است که ماشینهای متخلف بعداز تذکر و تعهد توسط شهرداری ، اگر باز هم به کار سد معبر ادامه دادند. عکس پلاک آنها گرفته می شود و با دستور شهردار به دادستانی ارجاع داده می‌شود و حکم توقیف آن ماشین صادرشده و در سامانه راهور ثبت می شوند. دراین میان بعد از ثبت پلاک ها در سامانه راهور، به صاحبان ماشین ها پیامک رفته و اعلام توقیف می‌شوند، همین امر باعث می شود تا پلاک ماشین را مخدوش کنند و یا اینکه بار خود را خالی می کنند تا ماشین در خیابان نباشد. همین امر باعث شده تا کار توقیف این ماشین ها به مشکل بر بخورد .تاکنون نزدیک به ۱۹ ماشین در سامانه راهور توقیف آن ها ثبت شده است. اگر ماشینی توقیف شد به مدت شش ماه ضبط می شود چون در مراحل قبلی به آن‌هاتذکرات متعددی داده شده است. عمران قریشی در ادامه بیان کرد: موضوع دیگر این است که اگر سد معبر در پیاده رو باشد ، شهرداری می تواند اقداماتی انجام دهد و به عنوان سد معبر مستقیم برخورد داشته باشد. اما وقتی در خیابان باشد شهرداری وظیفه قانونی ندارد و نمی‌تواند برخوردهای مستقیم و مکرر داشته باشد.
معاون پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری بندرعباس در خصوص برنامه شهرداری در زمینه ساماندهی ماشین های میوه فروش مطرح کرد: در زمینه ساماندهی ماشین های میوه فروش با حضور اعضای شورای شهر ، رئیس سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده های کشاورزی شهرداری بندرعباس، شهردار بندرعباس و …. در بلوار شهیدرجایی ودر محل توقف تعدادی از ماشین های میوه و تره بار بازدید به عمل آمد ،تا تصمیماتی در این زمینه اتخاذ شود. اما این سوال پیش می آید که اگر این ماشین ها به مکان جدیدی که درنظر گرفته شده منتقل شوند آیا تاثیری در ساماندهی دارد وهمکاری لازم را خواهند داشت ؟ در صورتی این امر میسر خواهد شد که خود ماشینهای میوه فروش همکاری لازم را داشته باشند و اگردر بحث جابه جایی آنها به مشکل برخورد کنیم و مقاومتی بوجود آمد، ارگان های دیگر با ما همکاری لازم را داشته باشند. تا بتوانیم به زودی با همکاری همه ادارات مربوطه و خود ماشین های میوه فروش به تجمیع رسیده و به مکان مناسبی منتقل شوند. در ادامه وی عنوان کرد: در زمینه سد معبر، به جز مسئله ترافیک و نازیبا بودن محیط شهری باید به لایه‌های پنهان دیگری هم توجه داشته باشیم. تجمع در کنار خیابان و عبور و مرور افراد مختلف بدون نظارت، مواردی چون نزاع و فحاشی ، خریدو فروش مواد مخدر و مشروبات الکلی و….. را بوجود آورده است.
پس برای فرهنگ سازی و ساماندهی دستفروشان و همین طور کمتر شدن آسیب های اجتماعی تمام تلاش خود را می کنیم تا با همکاری راهنمایی و رانندگی، نیروی انتظامی و دادستانی بتوانیم به نتیجه مطلوب برسیم. همچنین در انتها این نکته را هم باید یادآور شویم که، مرکز بهداشت بندرعباس هم باید در این زمینه ورود کند،میوه ای که از صبح نور آفتاب مستقیم به آن برخورد کرده است و تا شب هم در فضای باز و گرما قرار دارد از نظر سلامت مشکل دارد و تاکنون چندین مورد خرابی میوه ها و مسمومیت غذایی گزارش شده است.
ثبت دیدگاه