دریانیوز// در مناطق شرقی استان هرمزگان، به‌ویژه در مسیرهای جاده‌ای منتهی به شهرستان‌های میناب، جاسک، سیریک و بشاگرد، معضل تصادف با شترها به‌ویژه در ساعات شب به یکی از دغدغه‌های جدی رانندگان و ساکنین محلی بدل شده است.
حضور آزادانه شترها در حاشیه و گاه در وسط جاده‌ها، به‌خصوص در مسیرهایی که فاقد روشنایی کافی یا حفاظ فیزیکی هستند، باعث بروز سوانح تلخ و بعضاً مرگبار می‌شود. این مسئله نه تنها امنیت رانندگان را به خطر می‌اندازد، بلکه خسارات سنگینی به دامداران و همچنین به بخش حمل‌ونقل منطقه وارد می‌سازد.
با توجه به اهمیت این موضوع و عدم وجود زیرساخت‌های کافی برای مدیریت حرکت دام در مناطق عشایری، ضرورت دارد به راهکارهایی مؤثر و علمی اندیشیده شود. کشور امارات متحده عربی که شرایط اقلیمی و فرهنگی مشابهی با جنوب ایران دارد، در سال‌های اخیر اقدامات قابل‌توجهی برای مقابله با این معضل انجام داده که می‌تواند الگویی مناسب برای مسئولان استان هرمزگان باشد.
احداث زیرگذرهای مخصوص عبور شتر در مناطق پرتردد یکی از این اقدامات موفق است که هم امنیت جاده‌ها را افزایش داده و هم امکان جابجایی دام را بدون مزاحمت برای ترافیک فراهم کرده است. این زیرگذرها با در نظر گرفتن مسیرهای مهاجرت و حرکت طبیعی شترها طراحی شده‌اند و با نصب نرده‌ها در حاشیه جاده، از ورود مستقیم آن‌ها به مسیر خودروها جلوگیری می‌شود.
از دیگر ابتکارات امارات می‌توان به نصب علائم هشداردهنده هوشمند اشاره کرد که با استفاده از حسگرهای حرکتی و GPS محل حضور شترها را شناسایی کرده و از طریق تابلوهای دیجیتال رانندگان را از وجود حیوانات در مسیر آگاه می‌سازد. این راهکار می‌تواند با استفاده از ظرفیت‌های فناوری بومی در ایران نیز اجرایی شود.
همچنین استفاده از یقه‌های GPS دار بر روی شترها به منظور پایش موقعیت آن‌ها، راه‌حلی نوین است که هم به دامداران در کنترل دام‌ها کمک می‌کند و هم به مسئولان راهنمایی و رانندگی برای پیشگیری از حوادث احتمالی.نکته مهم دیگر، مسئولیت‌پذیری قانونی دامداران است. در امارات، در صورتی که شتری در نتیجه سهل‌انگاری مالک در جاده سرگردان باشد، مالک با جریمه‌های سنگین مواجه می‌شود.
وضع و اجرای قوانینی مشابه در ایران می‌تواند به مدیریت بهتر این وضعیت منجر شود. البته این مسئله نیازمند آموزش، فرهنگ‌سازی و ایجاد تعامل نزدیک میان عشایر، دامداران و مسئولان محلی است تا این قوانین نه‌تنها اعمال شوند، بلکه مورد پذیرش جامعه محلی نیز قرار گیرند.
با توجه به اهمیت جاده‌های شرقی هرمزگان به‌عنوان شریان‌های حمل‌ونقل و ارتباطی منطقه و نقش پررنگ دامداری در معیشت مردم این نواحی، ضروری است که نهادهای متولی همچون اداره راه و شهرسازی، پلیس راه، جهاد کشاورزی و فرمانداری‌ها، برنامه‌ای جامع و هماهنگ برای حل این معضل طراحی کنند.
الگوبرداری از تجربیات موفق کشورهای هم‌اقلیم مانند امارات، فرصتی است برای بهره‌گیری از دانش عملیاتی و فناوری‌های به‌روز در راستای حفظ جان انسان‌ها، صیانت از سرمایه‌های دامی و ارتقاء ایمنی جاده‌ای در استان هرمزگان.
ثبت دیدگاه