دریانیوز// ملی‌گرایی، یکی از مفاهیم کلیدی و تأثیرگذار در دنیای علوم سیاسی و اجتماعی است که به آگاهی و تعلق به یک ملت و تلاش برای ارتقا منافع آن اشاره دارد. این ایده، در طول تاریخ به روش‌های متفاوتی پدید آمده و تاثیرات گسترده‌ای بر جوامع داشته است.ناسیونالیسم که با نام دیگر ملی‌گرایی نیز شناخته می‌شود، در جنبش‌های اجتماعی و سیاسی، در قرن نوزدهم میلادی ظهور کرد.
این جنبش در واکنش به استعمار و امپریالیسم اروپایی و با هدف ایجاد دولت‌های ملی مستقل و تقویت هویت ملی آغاز شد. طبق اطلاعات موجود، ملی‌گرایی در ایران از اواخر دوره قاجار و با انقلاب مشروطه به اوج خود رسید و در دوران پهلوی، «ملی‌گرایی سکولار» با تاکید بر تاریخ پیش از اسلام و مدرن‌سازی کشور تقویت شد.
ملی‌گرایی نقش بسیار مهمی در تقویت هویت ملی و انسجام اجتماعی انسان دارد. این نکته، باعث می‌شود افراد احساس تعلق و مسئولیت نسبت به کشور و جامعه خود داشته باشند. بدون تردید دلایل متعددی نیز برای اهمیت ملی گرایی وجود دارند، همچون:
– استقلال و خودمختاری؛ این مفهوم، می‌تواند به تقویت آزادی و خودکفایی در تصمیم‌گیری و اداره امور جامعه و وجود اختیار و آزادی در تصمیم‌گیری‌های جامعه کمک بسیاری کند. همچنین این امر به ویژه در برابر فشارهای خارجی و تهدیدات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اهمیت فراوانی دارد.
– حفظ فرهنگ‌ها و سنت‌ها: چنین جریانی، بدون شک به پاسداری و ترویج فرهنگ، زبان و سنت‌های ملی کمک بسیار ویژه‌ای می‌کند. همچنین باعث جلوگیری از فراموشی و از بین رفتن میراث فرهنگی و ملی می‌شود.
– افزایش مشارکت سیاسی و اجتماعی؛ چنین دیدگاهی، باعث تقویت‌بخشی مشارکت و آگاهی عمومی می‌شود و به تقویت حاکمیت مردمی منجر شود.
– ترویج همبستگی اجتماعی؛ یقینا، ملی‌گرایی موجب گسترش همبستگی یک ملت، و کاهش اختلافات قومی و مذهبی شود. این امر منجر به ایجاد یک جامعه متحد و پایدار می‌شود.
– پیشرفت و توسعه؛ این نگرش با تمرکز و توجه بر منافع ملی، سیاست‌ها و برنامه‌های توسعه‌محور، به عنوان یک عامل محرک برای پیشرفت و توسعه کشور عمل می‌کند.
– تقویت امنیت ملی؛ ناسیونالیسم، با ایجاد حس وفاداری و تعلق به کشور، باعث تقویت امنیت ملی می‌شود و این‌گونه است که مردم تمایل بیشتری برای دفاع از تهدیدات داخلی و خارجی را برای میهن‌شان پیدا می‌کنند.
اما چگونه می‌توان ملی‌گرایی را با وجود مزایای بی‌شماری که دارد، در جامعه تقویت کرد؟ در این رابطه، راهکارهای گسترده‌ای وجود دارد، مانند برگزاری مراسم‌ها و جشن‌های ملی و تاریخی، تقویت و ایجاد نهادهای فرهنگی، ترویج زبان، ادبیات و تاریخ ملی، استفاده از رسانه‌ها و به خصوص آموزش و پرورش در کودکان، ملی‌گرایی را گسترش می‌دهد.
همچنین لازم به ذکر است که دوران کودکی یکی از مهم‌ترین مراحل زندگی انسان است؛ زیرا، در این برهه از زندگی، شخصت فرد شکل می‌گیرد و هر آموزشی در این مرحله، اهمیت بسیار فراوانی دارد.در نهایت باید بدانیم که ملی‌گرایی نقش بسیار مهمی در شکل‌دهی هویت ملی و تقویت انسجام اجتماعی دارد. این ایده با افزایش مشارکت سیاسی و اجتماعی و ترویج همبستگی، به عنوان یک نیروی محرک برای توسعه و پیشرفت کشور عمل می‌کند.
با این حال، تقویت ملی‌گرایی نیازمند تلاش‌های مستمر در زمینه‌های متعدد از جمله آموزش و پرورش، رسانه‌ها، نهادهای فرهنگی و به خصوص کمک و همراهی مردم است. تنها با ایجاد یک بستر مناسب برای ترویج ارزش‌های ملی و تقویت حس تعلق به کشور، می‌توان به اهداف بلندمدت ملی‌گرایانه دست یافت و جامعه‌ای متحد و پایدار ساخت.
ثبت دیدگاه