دریانیوز//محرم در هرمزگان داراي جلوهها و آيين هاي فراوانی است كه در تلفيق با فرهنگ بومي، فرهنگهاي همسايه و فرهنگ هاي مهاجر رنگ و بويي متفاوت به خود گرفته است.
آداب پيشواز محرم وآيين هاي سوگواري آن بعد از عيد قربان در هرمزگان آغاز مي گردد در واقع به ياد ترك مناسك حج از سوي امام حسين (ع) و به راه افتادن كاروان عاشورايان، شيعيان در هرمزگان به استقبال محرم مي روند.آماده ساختن اماكن عزاداري يكي از رسمهاي پيشواز است.با فرا رسيدن اواخر ماه ذي الحجه چاووش خواني در مساجد حسينيهها و حتي كوچهها نشان از نزديك شدن كاروان عزاداري محرم است.چاووش خواني و نوحه خواني از ديگر آيين هاي پيشواز است يكي ديگر ازآيين هاي خاص پيشواز در استان هرمزگان آيين چك چكو و يا همان سنگ زني است كه سابقه ديرينه دارد و براي اعلام محرم اجرا ميشد و هنوز هم اين آيين در بعضي نقاط استان در حال اجرا است.
مراسم چك چكو بدين صورت است كه در زمان هاي گذشته كه وسايل ارتباطي به صورت امروزي وجود نداشته با شروع محرم عدهاي از مردان حدود ۱۰ تا ۱۴ نفر كه بايد تعداد آن ها حتما جفت باشد گرداگرد هم قرار گرفته جريده در ميانه قرار مي گيرد (جريده علمي است كه منصوب به حضرت ابوالفضل است) و نوحه خوان نوحه اي ميخواند و افراد همانند سينه زني سنگ ها را به هم مي زنند هر كدام از افراد تكه اي سنگ در دست خود دارند و يك بار تا كمر خم مي شوند و دست ها را پايين مي آورند و سنگ ها را به هم مي زنند و بر اساس ضرب بعدي دو به دو پشت به پشت هم مي ايستند و دست ها را بالاي سر ميبرند و سنگ مي زنند.
به همين صورت حركات تكرار مي شود ،سنگ زني با ريتم آرام شروع مي شود و كم كم ريتم تند تري به خود مي گيرد و گاه تك ضرب،گاه هم دو ضرب و سه ضرب مي شود. با اجراي اين مراسم همانطور كه از اسم آن پيداست سنگ زني و يا جريده گرداني اعلام شروع آمدن محرم بوده است. سنگ تنها ابزاري است كه به راحتي و قابل دسترس است و صداي خوبي توليد مي كند و بهترين وسيله براي اين كار است.
برخی از مردم نیز طبق عهدی که از سالهای قبل در این مراسم بستهاند و حاجت آنان برآورده شده است، بر سرعلم شکلات و نقل میپاشند و نذری بین ذاکران پخش میکنند.
این آیین در دیگر شهرهای ایران همچون گیلان و اراک با نام کرپ زنی معروف است که در آن دوتکه چوب را با ریتم و آهنگی خاص به هم میکوبند. با پيشرفته شدن جوامع، به خصوص ابزار اطلاعرساني كمتر از اين آيين برای اعلام محرم استفاده مي شود، از آن جايي كه اين مراسم خاص و شاخص استان است؛ از نظر فرهنگي و آيين هاي پيشواز محرم محسوب مي شود که داراي ريشه فرهنگي می باشد و در حال فراموشی است؛ بايد با همكاري ادارات و موسسههاي مربوط براي حفظ و زنده نگه داشتن آن تلاش شود، تا سنت هاي ما براي نسل هاي آتي باقي بماند.
صفحه اصلی » گروه » یادداشت و مقاله
دریانیوز//محرم در هرمزگان داراي جلوهها و آيين هاي فراوانی است كه در تلفيق با فرهنگ بومي، فرهنگهاي همسايه و فرهنگ هاي مهاجر رنگ و بويي متفاوت به خود گرفته است.
ثبت دیدگاه