دریانیوز// با توجه به شرایط کنونی جامعه که موجب شده است جوانان یا تمایلی به ازدواج نداشته باشند، یا امکان ازدواج را نداشته باشند و یا اینکه عموما سن ازدواج بالا رفته است و در نتیجه به دلیل فشارهای اقتصادی والبته نبود زیرساخت های مناسب، تمایل به فرزند آوری کاهش پیدا کرده است به طوریکه زوجین یا نمی خواهند فرزندی داشته باشند و یا اینکه به داشتن تک فرزند اکتفا می کنند.در نهایت نتیجه این سبک زندگی در آینده ای نه چندان دور کاهش جمعیت جوان برای کشور می باشد.
اهمیت جوانی جمعیت
جوانی جمعیت در جوامع از مولفه های مهم اجتماعی و اقتصادی می باشد که خود نیز از مولفه‌های اقتدار و استحکام ساخت درونی هر جامعه به شمار می رود. قدرت و توان جوامع بدون در نظر گرفتن جمعیت معنا دار نیست چراکه در واقع این سرمایه انسانی است که توان علمی و مادی و غیرمادی کشورها را نشان می دهد. بنابراین برای حفظ تعادل و پویایی جمعیت نیازمند برنامه ریزی هستیم. سیاست های جمعیتی با مسائلی همچون اشتغال، درآمد زایی، مولد بودن، آموزش، مسکن، امکانات رفاهی، پیشرفت اقتصادی، تغییرات اجتماعی، تحولات محیط زیست و …. همراه است و عدم تعادل آن آسیب جدی است که جبران آن به راحتی امکان پذیر نیست.
با توجه به روند رشد جمعیت، به زودی با مشکل تعادل جمعیتی در جامعه روبرو خواهیم بود.افزایش میانگین سنی جمعیت و کمی نسل جوان از مشکلاتی است که پیشرفت هر جامعه را با رکود مواجه می سازد .بنابراین هر چقدر هرم سنی جمعیتی قاعده بزرگتری داشته باشد با افزایش نسل جوان مولد در کنار بزرگترهای با تجربه موفقیت در جامعه بیشتر خواهد بود.
سراشیبی نرخ رشد جمعیت و دلایل آن
با توجه به موارد ذکر شده بدیهی است که نرخ جمعیتی کشور در سراشیبی کاهش قرار گرفته است. اما نباید فراموش کنیم که عدم وجود زیرساخت های مناسب همچنین نتیجه ای را برایمان رقم زده است. نمی توانیم فقط آمار و ارقامی از نرخ رشد منفی جمعیت ارائه دهیم و بعد وعده هایی هم برای رشد صعودی جمعیت به خانواده ها داده شود، از همان وعده هایی که یا عملی نمی شود و یا به سختی اجرا می شود و در نهایت انتظار داشته باشیم که زوجین اقدام به فرزندآوری کنند چراکه هر پدر و مادر خود را نسبت به زندگی فرزندش مسئول می‌داند و می خواهد بهترین ها را برایش فراهم کند.
گرچه بر اساس تعالیم فرهنگی و دینی، ما به ساده زیستی تشویق شده ایم، ولی در این عصر تکنولوژی و ارتباطات و پیشرفت و نفوذ دنیای تبلیغات، کمی دست والدین کوتاه است. در بسیاری از مواردی پیش می‌آید که برخی محصولات به راحتی به افراد تحمیل می شود و آنان بدون نیاز سنجی و صرفا فقط به این دلیل که از جامعه عقب نمانند نیز دست به سوی آن دراز می کنند با توجه به اینکه غلبه بر این موضوعات و کنترل نیاز کاذب در کودکان و خصوصا نوجوان صرفا با آموزش درون خانواده امکان پذیر نمی باشد، باید گفت که جامعه و محیط‌های آموزشی در این مورد تاکنون بسیار منفعل عمل کرده اند.
پس با چنین شرایطی فرزندان هر روز یک خواسته ای از والدین خود دارند که البته بر اساس جایگاه اجتماعی خانواده و درک وشعور فرزندان می تواند متفاوت باشد، اما در خانواده هایی که در بر آورده کردن نیاز فرزندان شان موفق نباشند، ممکن است به مرور زمان فاصله ایجاد شود و این فاصله طبیعتاً عوارضی را باخود به همراه خواهد داشت.
پس به طور کلی وجود زیر ساخت های مناسب در تمامی موارد و برای تمامی سنین خود نیز انگیزه‌ای برای ازدیاد جمعیت خانواده خواهد شد. نباید فراموش کنیم که مسائلی همچون چالش‌های آموزشی، سلامت محیط زیست، مقابله با فقر و بیکاری، تامین معاش، سلامت و رفاه جامعه، بهبود کیفیت زندگی، امید به زندگی بدون ناتوانی و سایر موضوعات روز به میزان متناسب با جمعیت، نیاز به مدیریت صحیح دارد.جمعیت کم از مشکلات جلوگیری نمی کند.بلکه جمعیت متناسب و مدیریت صحیح وضعیت، زمینه رشد و تحول جامعه را فراهم می کند.
بنابراین توازن و جوانی جمعیت نکته مهم و اساسی جهت برنامه ریزی تحول و تعالی خانواده به عنوان اولین نظام اجتماعی می باشد. باید در نظر بگیریم که توجه به قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، موجبات توسعه کشور را فراهم می‌کند و همچنین از بحران‌های جمعیتی نیز کاسته خواهد شد، اما اجرای دقیق و به موقع این قانون نیازمند عزم ملی مردم و مسئولان است.
نگاهی گذرا به برخی تسهیلات قانون جوانی جمعیت
قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت براساس اصل هشتاد و پنجم قانون اساسی، در یک کمیسیون مشترک بررسی شد و پس از موافقت مجلس با اجرای آزمایشی آن به مدت ۷ سال، در دهم آبان ۱۴۰۰ به تأیید شورای نگهبان رسید. این قانون ۷۳ ماده و ۸۱ دارد.
اعطای زمین و واحد مسکونی به خانواده‌ها
وزارت راه و شهرسازی در سومین ماده مکلف شده تا امکان استفاده مجدد از امکانات دولتی مربوط به تأمین مسکن خانوار را برای خانواده‌ها پس از تولد فرزند سوم و بیشتر فراهم کند؛ در نتیجه این خانواده‌ها می‌توانند تنها برای بار دوم از کلیه امکانات دولتی بهره‌مند شوند.ماده چهارم به تسهیلات مسکن خانواده‌ها پرداخته و بر اساس آن، دولت مکلف است یک قطعه زمین واحد مسکونی حداکثر به میزان ۲۰۰ متر مربع را منطبق با ضوابط و حد نصاب طرح‌ها و ضوابط روستایی و شهری به صورت مشترک و برابر به پدر و مادر اعطا کند. البته، این موضوع برای ساکنان روستاها و شهرهای کمتر از ۵۰۰ هزار نفر و پس از تولد فرزند سوم و بیشتر است و در همان محل، بر مبنای هزینه آماده‌سازی فقط برای یک بار انجام می‌شود. به علاوه، اعطای این تسهیلات به صورت فروش اقساطی با دو سال تنفس و هشت سال اقساط است و سند مالکیت پس از پرداخت آخرین قسط حداکثر تا یک ماه به مالکان داده خواهد شد.
از اعطای وام تا ورود فرزندان به بورس
در ماده دهم، بانک مرکزی باید برای متولدان سال ۱۴۰۰ به بعد، از طریق همین بانک ها و موسسات اعتباری و از محل پس‌انداز و جاری قرض‌الحسنه نظام بانکی و حذف تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج متقاضیان بالای ۵۰ سال سن، تسهیلات قرض‌الحسنه تولد فرزند را پرداخت کند.تسهیلات تولد فرزند نخست ۱۰ میلیون تومان، فرزند دوم ۲۰ میلیون تومان، فرزند سوم ۳۰ میلیون تومان، فرزند چهارم ۴۰ میلیون تومان و برای فرزند پنجم و بالاتر از ۵۰ میلیون تومان است که این تسهیلات بدون الزام به سپرده گذاری مشمولان با شش ماه دوره تنفس است.دوره بازپرداخت تسهیلات یاد شده سه تا هفت سال و با اخذ یک ضامن معتبر و سفته تعیین می‌شود و متقاضیان حداکثر تا دو سال پس از تولد فرزندشان، می‌توانند درخواست دریافت وام را ثبت کنند. البته قانون یادآور شده که برای دوقلوها و چندقلوها به ازای هر فرزند یک وام می گیرد.
ماده یازدهم پای بورس را هم وسط کشیده و دولت را موظف کرده تا برای هر فرزند از ابتدای سال ۱۴۰۰، ده میلیون تومان تا سقف سالانه هزار میلیارد تومان برای خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس، به نام فرزند با یک سازوکار اختصاص دهد. همچنین هر سال به میزان نرخ تورم سالانه که مرکز آمار ایران اعلام می‌کند، به مبلغ بیان شده، اضافه
خواهد شد.
مادران با تولد فرزند دوم صاحب خودرو می‌شوند
شرکت‌های خودروساز داخلی هم در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت موظف شدند که یک خودروی ایرانی به قیمت کارخانه تحویل دهند. این خودرو به انتخاب و به نام مادر است و پس از تولد فرزند دوم به بعد در هر نوبت ثبت نام برای یک بار تحویل داده می شود.در هر نوبت ثبت‌نام ۵۰ درصد خودروها مشمول این ماده خواهند شد و اگر تعداد متقاضیان بیش از ۵۰ درصد باشد، مادرانی که تا دو سال قبل از آن خودرو دریافت نکرده باشند، اولویت پیدا می کنند.
از ۳ برابر شدن یارانه تا جذب نیروهای متأهل در دستگاه‌ها
سیزدهمین ماده، سازمان هدفمندی یارانه‌ها را مکلف کرده تا از محل درآمدهای ناشی از حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی، یارانه فرزندان خانواده های دهک های اول تا چهارم دارای حداقل سه فرزند را که شاغل نباشند، به صورت مشروط و بر اساس قانون برنامه ششم توسعه تا ۳ برابر افزایش دهند.دستگاه های نام برده شده در قانون برای به کارگیری، جذب و استخدام نیروی جدید به ازای تأهل و داشتن هر فرزند، باید یک تا حداکثر ۵ سال به سقف محدوده سنی اضافه کنند. از سوی دیگر، به ازای تأهل و هر فرزند، دو درصد و مجموعاً حداکثر تا ۱۰ درصد به امتیاز هر فرد اضافه خواهد شد.
تسهیلات مرخصی زایمان در قانون جوانی جمعیت
دستگاه های مذکور همچنین اجازه تعدیل یا اعلام عدم نیاز مستخدمین دارای حداقل فرزند مادران باردار و دارای فرزند شیرخوار را به جز در موارد خاص نخواهند داشت.ماده ۱۷ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت شرایط مرخصی زایمان را تشریح کرده است؛ مدت مرخصی زایمان با پرداخت تمام حقوق و فوق العاده های مرتبط به ۹ ماه افزایش می‌یابد و در صورت درخواست مادر، تا دو ماه از این مرخصی در ماه های پایانی بارداری قابل استفاده خواهد بود که این مرخصی، برای تولد دوقلوها و چند قلوها ۱۲ ماهه است.
این قانون در ماده‌های بعد خود به تسهیلات و مسائلی چون «غربالگری، افزایش ظرفیت پذیرش دستیار در رشته تخصصی ناباروری، ارائه درمانهای همزمان طب سنتی ایران به زوجین نابارور، شرایط اعطای مجوز مراکز فعال انتخاب همسر، شرایط تکریم مادران شاغل و باردار، تسهیلات خدمات حمل‌ونقل و هزینه استفاده از خدمات مراکز فرهنگی، ورزشی، تفریحی شهرداری‌ها، وظایف دستگاه‌ها برای تبلیغ فرزندآوری و…» پرداخته است.
ادامه دارد
ثبت دیدگاه